As Chuck Norrisi s’do ta shpëtonte Serbinë
Posted: Wed Jul 28, 2010 8:37 pm
As Chuck Norrisi s’do ta shpëtonte Serbinë
Nga Dinko Gruhonjić, e-Novine*
Ja, edhe gjykata e pranoi atë që e di e gjithë bota, përveç atyre që po shtiren si të marrë: Kosova është Kosovë. Ose, siç më tha një mike, “as Chuck Norrisi s’do të mund ta interpretonte vendimin e gjykatës në favor të Serbisë”. Kështu, “pushteti i ri” i Serbisë fitoi edhe një flakaresh, të merituar, sepse nuk u nda nga politika e Milosevicit e viteve të 90’a.
E nuk është që s’mundi, por nuk dëshiroi. Këtu pra pyetja qenësore është: a dëshiroi, dhe nëse jo – përse jo. Përveç asaj fushatës së shkurtër para arrestimit të Milosevicit, kur kombit duhej treguar se ai vërtet është kriminel i luftës, dhe kur nga Danubi dolën kamionët ftohës, e në Batajnicë gdhinë varrezat masive – bash asgjë tjetër nuk u bë që të tregohen përmasat e krimit të jashtëzakonshëm në Kosovë, i cili buroi nga regjimi i aparteidit ndaj shqiptarëve. Asgjë nuk u bë për ofrimin e përgjigjeve në pyetjen se si është e mundur që një shtet udhëhoqi politikën “shqiptarët përtej Bjeshkëve të Nemuna”, siç e formuluan me katër fjalë radikalët/progresistët.
Serbia e pushtoi Kosovën gjatë Luftës Ballkanike, ndërkaq e humbi në luftën kundër gjithë botës. Kështu politika e shkeljeve të rënda të të drejtave të njeriut u tregua plotësisht e paleverdishme, ndërkohë që regjimi i Milosevicit shërbehej me logjikën e mesjetës në fund të shekullit të 20. Por, përse edhe sot e kësaj dite këtë po e bëjnë edhe ata që, kinse, ishin kundër politikës së tij?
Vendimi i gjykatës i vulosi edhe idetë e topitura për ndarjen e Kosovës, e cila gjë pra s’do të ndodhë, përkundër hartografëve të këtushëm të pasionuar, të cilët – në vend se ditët e pleqërisë t’i kalojnë duke radhitur ndonjë Pasians - po vizatonin se sa do të mund të grabiste Serbia nga veriu i Kosovës. Madje, në avujt në alkoolit dhe duhanit, diku ‘brenda rrethit të dyshit’, po bënin llogarinë: “Veriu i Kosovës, plus Republika Srpska... Hm, s’është aq keq meqë njëherë s’ka më mirë... Të paktën, derisa të mos forcohemi...”
Siç u prit, Dodiku i shkretë u shfaq menjëherë pas vendimit të gjykatës, dhe deklaroi se një interpretim i tillë juridik është udhërrëfyes i shkëlqyeshëm edhe për Republika Srpska, sepse ajo “ka kohë që nuk ndjehet mirë në Bosnje e Hercegovinë”. Jam i sigurt që as Bosnje e Hercegovina nuk ndjehet mirë në shoqëri me RS. Dodik flet gjepura me synime parazgjedhore, megjithëse s’duket që e ka aq të qartë se hap i ardhshëm është zhdukja e ngadalshme e RS. E nëse kjo gjë dihet sqaruar edhe dikujt, ekziston një dallim fondamental ndërmjet Kosovës dhe atij entiteti të lig të BeH: Kosova e fitoi pavarësinë sepse popullata e atjeshme shumicë i ishte ekspozuar terrorit dhe spastrimit etnik. Republika Srpska u krijua par–excellence mbi gjenocid dhe spastrime etnike. Si e tillë, ajo paraqet një precedent të rrezikshëm në botën e sotme, e cila po fillon ta pranojë primatin e të drejtave të njeriut karshi sovranitetit të shteteve. Si e tillë, ajo vërtet është një shembull i asaj se çka ndodh në një territor ku fiton nazizmi. Ndodh ajo që Srebrenica sot ndodhet në RS?! Prandaj, një vivisect i tillë nuk do të zgjas shumë, sepse s’mund të ketë përfundim të mirë.
Pra, s’ka asnjë dyshim që vendimi i Gjykatës për Kosovën tani do ta forcojë urinë e ideologëve të këtushëm të memorandumeve dhe të pionëve të tyre politikë për “kompensimin” sa më të shpejtë të RS me Kosovën. Po ashtu, s’ka dyshim se kjo s’do të ndodhë, dhe se për të mençurit kjo ishte e qartë qysh para të paktën 20 vjetëve. Por, meqë për këtë do të flitet gjithnjë e më shumë, fatkeqësisht s’ka dyshim as në atë se mainstream modeli i ideologjisë së këtushme s’do të lëvizë më larg se Garasanin, Mojovic, Memorandumi, Kostunica... Edhe më tej pra do të mbijetojë rrëfimi i mesjetar për territore, mite, popuj hyjnorë. E që sërish dëshmon për atë se të gjithë këta nacionalistë serbë nuk e urrejnë Milosevicin për shkak të kasaphaneve së tij në fqinjësi, por për shkak se ua vodhi atyre ‘policy paper’, dhe nuk preu sa duhet.
A ka Serbia forcë që të dalë nga ky përqafim i horrave dhe kopukëve patriotik, të cilët u pasuruan majmë mbi modelin e Kosovës së shenjtë, Bosnjës së shenjtë, dhe të gjithë shenjtërve tjera, në llogari të të cilëve për vete ndërtuan pallate dhe çardakë të artë, as në qiell as në tokë?
Jo, Serbia nuk ka kapacitet për këtë gjë, përveç atyre pak politikanëve dhe intelektualëve që janë të gatshëm të përballen me shëmtinë e shtetit të tyre. Kjo përballje do të nënkuptonte zbulimin përfundimtar të identitetit tonë: se bëhet fjalë për një shtet të vogël, një popull të vogël, me histori modeste dhe me të arritura modeste, i cili ndonjëherë ishte në anën e të mirës e ndonjëherë në anën e të keqes. Serbia nuk është lider, dhe as që do të jetë ndonjëherë. Sikurse edhe i gjithë Ballkani, ne jemi vetëm një njollë në hartën gjeografike, të cilën, edhe po të zhdukej, pothuajse askush nuk do ta vërente. Në botën e largët, kur dikujt i thua se je nga Serbia, zakonisht të përgjigjen me pyetjen: “Saibiria? Ju jeni pjesë e Rusisë?”.
Pra, Serbia tingëllon si Siberia – shkret.
Epo, meqë Kosova shkoi, e ‘Serbia e Madhe’ pëlciti, është koha e fundit që të mendoni një mënyrë tjetër për plaçkitje!
*Ky tekst është botuar fillimisht në web-portalin Autonomia
Nga Dinko Gruhonjić, e-Novine*
Ja, edhe gjykata e pranoi atë që e di e gjithë bota, përveç atyre që po shtiren si të marrë: Kosova është Kosovë. Ose, siç më tha një mike, “as Chuck Norrisi s’do të mund ta interpretonte vendimin e gjykatës në favor të Serbisë”. Kështu, “pushteti i ri” i Serbisë fitoi edhe një flakaresh, të merituar, sepse nuk u nda nga politika e Milosevicit e viteve të 90’a.
E nuk është që s’mundi, por nuk dëshiroi. Këtu pra pyetja qenësore është: a dëshiroi, dhe nëse jo – përse jo. Përveç asaj fushatës së shkurtër para arrestimit të Milosevicit, kur kombit duhej treguar se ai vërtet është kriminel i luftës, dhe kur nga Danubi dolën kamionët ftohës, e në Batajnicë gdhinë varrezat masive – bash asgjë tjetër nuk u bë që të tregohen përmasat e krimit të jashtëzakonshëm në Kosovë, i cili buroi nga regjimi i aparteidit ndaj shqiptarëve. Asgjë nuk u bë për ofrimin e përgjigjeve në pyetjen se si është e mundur që një shtet udhëhoqi politikën “shqiptarët përtej Bjeshkëve të Nemuna”, siç e formuluan me katër fjalë radikalët/progresistët.
Serbia e pushtoi Kosovën gjatë Luftës Ballkanike, ndërkaq e humbi në luftën kundër gjithë botës. Kështu politika e shkeljeve të rënda të të drejtave të njeriut u tregua plotësisht e paleverdishme, ndërkohë që regjimi i Milosevicit shërbehej me logjikën e mesjetës në fund të shekullit të 20. Por, përse edhe sot e kësaj dite këtë po e bëjnë edhe ata që, kinse, ishin kundër politikës së tij?
Vendimi i gjykatës i vulosi edhe idetë e topitura për ndarjen e Kosovës, e cila gjë pra s’do të ndodhë, përkundër hartografëve të këtushëm të pasionuar, të cilët – në vend se ditët e pleqërisë t’i kalojnë duke radhitur ndonjë Pasians - po vizatonin se sa do të mund të grabiste Serbia nga veriu i Kosovës. Madje, në avujt në alkoolit dhe duhanit, diku ‘brenda rrethit të dyshit’, po bënin llogarinë: “Veriu i Kosovës, plus Republika Srpska... Hm, s’është aq keq meqë njëherë s’ka më mirë... Të paktën, derisa të mos forcohemi...”
Siç u prit, Dodiku i shkretë u shfaq menjëherë pas vendimit të gjykatës, dhe deklaroi se një interpretim i tillë juridik është udhërrëfyes i shkëlqyeshëm edhe për Republika Srpska, sepse ajo “ka kohë që nuk ndjehet mirë në Bosnje e Hercegovinë”. Jam i sigurt që as Bosnje e Hercegovina nuk ndjehet mirë në shoqëri me RS. Dodik flet gjepura me synime parazgjedhore, megjithëse s’duket që e ka aq të qartë se hap i ardhshëm është zhdukja e ngadalshme e RS. E nëse kjo gjë dihet sqaruar edhe dikujt, ekziston një dallim fondamental ndërmjet Kosovës dhe atij entiteti të lig të BeH: Kosova e fitoi pavarësinë sepse popullata e atjeshme shumicë i ishte ekspozuar terrorit dhe spastrimit etnik. Republika Srpska u krijua par–excellence mbi gjenocid dhe spastrime etnike. Si e tillë, ajo paraqet një precedent të rrezikshëm në botën e sotme, e cila po fillon ta pranojë primatin e të drejtave të njeriut karshi sovranitetit të shteteve. Si e tillë, ajo vërtet është një shembull i asaj se çka ndodh në një territor ku fiton nazizmi. Ndodh ajo që Srebrenica sot ndodhet në RS?! Prandaj, një vivisect i tillë nuk do të zgjas shumë, sepse s’mund të ketë përfundim të mirë.
Pra, s’ka asnjë dyshim që vendimi i Gjykatës për Kosovën tani do ta forcojë urinë e ideologëve të këtushëm të memorandumeve dhe të pionëve të tyre politikë për “kompensimin” sa më të shpejtë të RS me Kosovën. Po ashtu, s’ka dyshim se kjo s’do të ndodhë, dhe se për të mençurit kjo ishte e qartë qysh para të paktën 20 vjetëve. Por, meqë për këtë do të flitet gjithnjë e më shumë, fatkeqësisht s’ka dyshim as në atë se mainstream modeli i ideologjisë së këtushme s’do të lëvizë më larg se Garasanin, Mojovic, Memorandumi, Kostunica... Edhe më tej pra do të mbijetojë rrëfimi i mesjetar për territore, mite, popuj hyjnorë. E që sërish dëshmon për atë se të gjithë këta nacionalistë serbë nuk e urrejnë Milosevicin për shkak të kasaphaneve së tij në fqinjësi, por për shkak se ua vodhi atyre ‘policy paper’, dhe nuk preu sa duhet.
A ka Serbia forcë që të dalë nga ky përqafim i horrave dhe kopukëve patriotik, të cilët u pasuruan majmë mbi modelin e Kosovës së shenjtë, Bosnjës së shenjtë, dhe të gjithë shenjtërve tjera, në llogari të të cilëve për vete ndërtuan pallate dhe çardakë të artë, as në qiell as në tokë?
Jo, Serbia nuk ka kapacitet për këtë gjë, përveç atyre pak politikanëve dhe intelektualëve që janë të gatshëm të përballen me shëmtinë e shtetit të tyre. Kjo përballje do të nënkuptonte zbulimin përfundimtar të identitetit tonë: se bëhet fjalë për një shtet të vogël, një popull të vogël, me histori modeste dhe me të arritura modeste, i cili ndonjëherë ishte në anën e të mirës e ndonjëherë në anën e të keqes. Serbia nuk është lider, dhe as që do të jetë ndonjëherë. Sikurse edhe i gjithë Ballkani, ne jemi vetëm një njollë në hartën gjeografike, të cilën, edhe po të zhdukej, pothuajse askush nuk do ta vërente. Në botën e largët, kur dikujt i thua se je nga Serbia, zakonisht të përgjigjen me pyetjen: “Saibiria? Ju jeni pjesë e Rusisë?”.
Pra, Serbia tingëllon si Siberia – shkret.
Epo, meqë Kosova shkoi, e ‘Serbia e Madhe’ pëlciti, është koha e fundit që të mendoni një mënyrë tjetër për plaçkitje!
*Ky tekst është botuar fillimisht në web-portalin Autonomia
