Arvanitet

[Arbëri]

http://www.nytimes.com/2009/06/24/arts/ ... =cse&scp=1

“ Profesori, historiani , linguisti i Universitetit së Athinës Nikos Dimou: flisnim shqip dhe quanim vetveten Bizantine”, por athere Winckelmann, Goethe, Victor Hugo, Delacroix,, të tërë na thanë, “Jo, ju jeni Grekë, pasardhës direktë të Platonit e Sokratit”, dhe athere filluan problemet. Por kurrë një komb i vogël dhe i varfër ka një ngarkesë të tillë mbi supet e tija, kurrë nuk do shërohet.

Pse thotë këtu Nikos Dimou : e quanim vehten Bizantë , kurse flisnim shqip ?

[alfeko sukaraku]

http://www.nytimes.com/2009/06/24/arts/ ... =cse&scp=1

“ Profesori, historiani , linguisti i Universitetit së Athinës Nikos Dimou: flisnim shqip dhe quanim vetveten Bizantine”, por athere Winckelmann, Goethe, Victor Hugo, Delacroix,, të tërë na thanë, “Jo, ju jeni Grekë, pasardhës direktë të Platonit e Sokratit”, dhe athere filluan problemet. Por kurrë një komb i vogël dhe i varfër ka një ngarkesë të tillë mbi supet e tija, kurrë nuk do shërohet.

Pse thotë këtu Nikos Dimou : e quanim vehten Bizantë , kurse flisnim shqip ?

arberi

ky eshte problemi me i madhe i ceshtjes shqiptare!Kjo eshte tragjedia me e madhe e kombit tone.Ne se ndonje dite do zgjohemi nga gjumi edhe do ta marrim seriozisht jetgjatesin e ne te ardhme te kombit tone, ateher na duhet ta fillojm nga ketu duke njohur menyrat se si u grekezuan-latinizuan edhe u sllavezuan shqiptaret.

Per arvanitet kjo eshte e verteta.

Por edhe perse forumi yne ka mbledhur plote matrial per keto ceshtje, serisht eshte hera e pare qe preket plaga e qelbur qe i ka bere shqiptaret te percahen e vetecoptohen.

Sa mire do ishte qe ti kuptonim edhe te nxirrnim mesime nga metodat qe asimilohet shqiptari!!!

[Arbëri]

Theodore Kolokotronis , 1770-1843, Greek patriot
Theodore Kolokotronis , 1770-1843, Greek patriot and general. A leader in the Greek War of Independence against Ottoman rule in the 1820s, he was instrumental in the capture of Trípolis, Návplion, Corinth, Pátrai,
Filmi i heronjit " GREK" http://www.youtube.com/watch?v=iOVIJJslUfw


Përgjigje



http://www.youtube.com/watch?v=i-PEUGMI ... r_embedded

[Arbëri]

8 January 1828. Albanian/Arbanit Jani Kapodistria the first governor of Greece

[alfeko sukaraku]

8 January 1828. Albanian/Arbanit Jani Kapodistria the first governor of Greece

Po ...ishte i pari qe drejtoj nje shtet Greke me shqiptare....edhe per kete pati fatin e Esat Pash Toptanit.

ky ishte ai i cili enderroj i pari krijimin e nje ure mindis rios edhe adirios.

ky ishte njeri nga reformatoret kryesore te struktures bashkiake greke

keto 10 vjetet e fundit greqia po e zbaton "planin Kapodisatria" per bashkit e saja.

[Arbëri]

FSHATRAT NË GREQI KU ËSHTË FOLUR DHE FLITET NGA BANORËT GJUHA ARVANITASE

Shkruan:Prof.Arben LLALLA Më 23.03.2007, Tetovë
Nga kërkimet e studiuesve të ndryshëm arbanë si Antonio Bellushi, Aristidh Kola, Jorgo Miha, Jorgo Maruga, Athanasio Cigo, Kazaqis, Panajotopulos etj. Janë zbuluar se në Greqi gjenden 696, fshatra që ishin dhe janë të banuar edhe sot e kësaj dite nga popullsia me rrënjë shqiptare. Ku ndahen në dy grupe, ata që janë arvanitas vendas që njihen që në kohën antike dhe që nga shekulli 4-13, të cilët janë mbi 550 fshatra. Janë dhe rreth 150 fshatra që banohen nga shqiptarët që grekët i quajnë allvanofonos (shqipfolës) që kanë ardhur në Greqi rreth viteve 1600.Kryesisht fshatrat që janë banuar dhe banohen nga popullsia që flet në vatër gjuhën shqipe ndodhen në zonën e Epirit, disa janë në zonën e Thrakës, Peloponezit, Thesalisë, Livadhiasë. Në ishujt të Korfuzit, Specas, Hidrës, Psaron, Andros, Salaminës, Jo, Thirra (Santorini) etj.

Në vitin 1987, një grup i Komunitetit Europian vizitoi Greqinë nga data 4-10 tetor 1987, për të kryer një studim rreth pranisë së elementit shqiptar dhe ruajtjes së prejardhjes etnike të gjuhës. Udhëtimi u organizua nga Byroja Europiane për Studimet e Gjuhëve pak të përdorura nën mbikqyrjen e Komisionit të Komunitetit Europian. Grupi përbëhej nga studiuesi i njohur arbëresh Urat Antonio Bellushi (itali), Rikardo Alvares, Kolon Anget, Havier Boski, Josepk San Sokasao (të gjithë spanjollë), Onon Falkoma (holandez), Volfgan Jeniges (belg), Robert Martin, Stefan Moal (francez), Kol O’Cinseala (irlandez). Qëllimi ishte që përfaqësuesit europian gjatë vizitës të binin në kontakt me fshatrat që banohen nga njerëz që flasin gjuhën arvanite. Gjatë vizitës përfaqësuesit e Komunitetit Europian u ndeshën me shumë probleme deri dhe në lëndime.

Emrat e fshatrave të më poshtëm janë sjellë ashtu si shqiptohen në gjuhën greke, pa u bërë përkthimi në gjuhën shqipe. Lexuesi mund të vërejë pa vështirësi se shumë nga këto emra të fshatrave kanë rrënjën dhe kuptimin e pastër të gjuhës shqipe, dhe këta emra u kanë rezistuar deri më sot edhe ndryshimeve që kanë sjellë vitet. Në fjalët e shkruara me shkronja të mëdha rrënja dhe kuptimi tregojnë qartë prejardhjen ose kuptimësinë nga gjuha shqipe. Shumë emra të fshatrave përbëhen nga bashkime të fjalës greke me atë shqipe. Ndërsa emrat e fshatrave në kllapa, janë fshatra ku gjuha arvanitase flitet pak dhe po shkon drejt zhdukjes.

1-Qarku i Atikës ka rreth 84 fshatrat ndër to përmendim: Qeratea, Kuvaradhes, Kalivia, Koropi, Kapandhriti, Mazi, SHPATA, LOPËSI, MARATHONA, BUJA, Menidhi, Shpatanxiq, Gramatiko, Kalamos, Markopulo, Markopulu i Orapisë, Moilesi, Malakasa, Kakoshalësi, HALKUÇI, Sikamino, (KUKUVAJNË), Anoljosia, (Katoliosia), Kamatero, HASI, Aspropirgo, (Brahami).

2-Zona e Megarindhos përmendim: Ambelaqia, Elensis, Madra, Magula, Vila, Mazi, KRYEKUQI, Salamina. Kryeqyteti i ishullit të Salaminës Kuluri banohet me arvanitë si dhe qytetet e ishullit Muqi dhe Ambelaqi banohen nga popullsia arvanite. Tasos Karadi shkrimtar arvanitë nga Salaminë në një intervistë për një kanal televizivë shqiptar ka thënë se sot në ishullin e Salaminës ka mbi 40.000 mijë arvanitë.

3-Zona e Egjios ka ishullin Angjistri.

4-Zona e Thivës përmendim fshatrat: Hastia, DOMVRANA, KOKOSHI, Ksironomi, Karadas, Frimokastro, Paleopanagjia, VAJA, Kasnesi, Kaskaveli sot Leondaris, Parapungaj, Kapareli, BALCA, KOKLA, Kleboçari Pirgo, Lutufi, Ambeloshalësi, (Tahi), (Agjio Theodori), Neohori, Darimari, Mustafadhes, Dervenoshalësi, Rapendosa, Kakoniskiri, Kavashala, Stefani, Klideti, SHKURTA, VATHI, (KRIBAÇI), MURIQI, SHKIMETAR, Spaidhes, Latani, KARDHICA, Braci, Koqino, Sirç, Lukisia.

5-Zona e Livadhjas përmendim: Stiri, Kiruaki, Zeriqi, Kukura, Zagara, Mazi, Vrastamites, Kutumula, Luci, Pavlo, Steveniko.

6-Zona e Korinthos përbëhet nga fshatrat: Agjio Theodori, (Lutraqi), BISHA, KLIMENDI, BALCA e madhe, BALCA e Vogël, LOPËSI, Dusha, Kastanja, BIÇA, (KUÇI), Almiri, Katakali, Bashi, BIÇA, (LALOTI), SULI, (Ibrahim Bej), MAÇANI, Galataqi, Rito, Katakali, Sofikon, Karfos, Angjelokastro, Voivoda, ZEMENO, Panariti, Mukli, Vasiliko, Vladusa, Velina, Bozika, Atikia, Kriavrisi, Pala Korinthi, (Asos), Ksiloqerëza, Limohori.

7-Zona e Lokridhës përmendim: Livanadhes, Martino, MALËSINA, Proskina, Pirgos, Mazi, Larina, Surpi, Teologos.

8-Rrethi i Argos përmendim: Berbati, Limnes, (Kuçopodhi), (Varduva), (PRIFTJANI), (Pasha), (Honika), (Bundja),

9-Ishulli i Nafplios përmendim: Maneshi, Ledra, Pulakidha, Merbaka, Plataniti, Heli, Anifi, Dimena, (GJERBËSI), (Kofini), Kamari.

10-Zona e Trisinias; përmendim: (Poros), Valario, METHANA, Vromolimi, Kosona, Agjio Teodori, Megalo Horio, Megalo Potami, Kameni Hora, Ano Fanari, Karaxha, Lesia, Bafi, Ortoliti.

11-Zona e Ermonidos përbëhet pothuajse nga ishujt që historikisht njihen si qëndra të mëdha të banuara nga arvanitët dhe ku dolën heronjtë, kryetarët e parë të shtetit Grek.14 Hidra, (SPECA), FURRNI, Kranidhi, Porto Heli, Ermioni, Sabariza, Iliokastro, Didimi.

12-Mantinias ka Dara.

13-Në Kalavrita është (Lukuria).

14-Për rrethin e Patrës thuhet se përpara dy shekuj banorët flisnin kryesisht gjuhën arvanitase, dhe kishte gra që nuk dinin fare greqisht. Sot gjuha arvanitase është ndihmëse dhe përdoret kryesisht në kuvendet e pleqëve ose kur folësit nuk dëshirojnë të mësojnë të tjerët atë që kuvendojnë midis tyre. (SULI), (MIRA), (Lalikosta), (MIRTIZA), (Franga), (BUKURA), (Verdoni), (HAJKALI), (Krali), (Harbilejka), (Lefkopetra,) (Lalikosta), (Nikoreika), (Kareika), (Franguleika) .

15-Në krahinën e Ilias, gjuha arvanitase ka humbur po thuajse dhe përmendim. (Kumani), (BËNDETI), (Kapelitu), (MALIQI), (Dorisa), (Nemuta), (Miles), (KALOLESHI), (Agjio Ana), (Psari), Kombothekra.

16-Krahina Trifilias permendim: SULIMA, LAPI, RIPËSI, Piça, Hiristohori, Psari, Kuvela, Ano Kopanaqi, Agrilia, Varibopi, Vidhisova, Klesura, DREDHË, SULI, Shirk. Në fshatrat Sulima dhe Lapsi, gjuha arvanitase flitet si gjuhë e dytë. Kurse në fshatrat Ripës, Piça, Kuvela, Agrilia, Psari dhe Hirisohori kryesisht burat e vjetër flasin mirë gjuhën arvanitase.

17-Krahina e Karistias, përmenmdim: KALANË, Baba, Dramësi, VRESTIDHE, PRINJA, Kalamaqi, ZAKARIA, Thimi, Kakogjoni, Koqini, Figja, BASHAJ, DARDANI, (Bezhani), Fokej, Melison, Agjio Dimitri, MBRETI, KRIEZA, LEPURA, LALA, ZERBISHA, VIRA, Koskina, (Marmari), Mesohoria, Nikoleta, Kutumula, Armiropotamos, HANI, Agjio Apotoli, Polipotamos, Alonja, Kisuri, Kapsala, QELA. 18-Ishulli i Andros ka fshatrat: Gavro, Agjio Petro, Ateni, BAÇI, Remata, Katahalos, Arni, BURKOTI, Ano Aprovatu, Kato Aprovatu, GJIDHE, Kato Fellos, Pano Fellos, LIVADHESA, Psoriareza, Galios, AGJINI, Kalamos, Kalivari, Hartes, Ano Varidhi, Kato Varidhi, KUMARI, Kaloqerini, Vitali, Amolohos, Sidhonda.

[Arbëri]

Në vitet 1980 ai e braktis profesionin e tij të avokatit për t'u marrë me studimet historike, folklorike dhe gjuhësore të arvanitasve të Greqisë. Në vitin 1983 Aristidh Kola zgjidhet kryetar i “Lidhja Arvanitase të Greqisë” (Arvanitikos Syndesmos Elladas) dhe po atë vit do botonte librin e tij të parë me titull “Arvanitasit dhe origjina e grekëve” një libër i ringjalljes së vetëdijes arvanitasve në Greqi, që do të ribotohej edhe nëntë herë të tjera në gjuhën greke.

Në vitin 1985, Aristidhi ishte organizatori kryesor i koncertit të parë në Greqi me këngë arvanitase, ku me Dhimitër Lekën dhe këngëtarin Thanasi Moraitin bënë të mundur nxjerrjen e diskut CD të parë në historinë shqiptare me këngë arvanitase “Këngë Arvanite”.

Në vitin 1989, boton librin “Gjuha e Perëndive”, dhe më 1995, Aristidhi themelon shtëpinë botuese “Thamiras”, me qëllim botimin e veprave të autorëve arvanitas, por edhe të autorëve nga Shqipëria, dhe midis tyre është ribotuar vepra e Fan.S.Nolit “Historia e Gjergj Kastriotit Skënderbek”. Po në vitin 1995, do botonte librin më të suksesshëm në gjuhën greke dhe shqipe “Greqia në kurthin e serbëve të Millosheviçit”. Një libër që tregon për komplotet dhe masakrat ç’njerzore serbe kundëra kombeve të ish- Federatës Jugosllave dhe kryesisht të shqiptarve. Në librin “Greqia në kurdhin e serbëve të Millosheviçit” Aristidh Kola do të paralajmëronte për masakrën që po pregatiste Millosheviçi dhe bashkëpuntorët e tij kundra popullit shqiptar të Kosovës.

Në vitin 1996 Aristidhi i nderuar do jepte dorheqjen si kryetar i “Lidhjes Arvanitase të Greqisë” për tu marrë vetëm me studimet pellazgjike, dhe në vitin 1997, Aristidh Kola do botonte i vetëm revistën tre mujore “Arvanon”. Ku në këtë revistë, ai merrte pjesë bashkë me shqiptarët e Kosovës në luftën e drejtë të tyre.

Me fillimin e luftës në Kosovë, Aristidh Kola bashkë me arvanitas të tjerë do të mbronin çështjen e drejtë të popullit shqiptar të Kosovës, përballë deputetëve, gazetarve dhe intelektualve grekë që ishin rreshtuar në krah të kriminelëve të Millosheviçit. Atëhere emigrantët shqiptarë në Greqi do shikonin çdo mbrëmje Aristidhin dhe arvanitas të tjerë në ekranet televizive greke duke mbrojtur të drejtat e shqiptarëve të Kosovës dhe të emigrantëve në Greqi.

Me punën e tij të palodhëshme në ndihmë të çështjes shqiptare të Kosovës, ai informonte publikun e painformuar drejtë grek për dramën e dhimbëshme që po kalonin shqiptarët në Kosovë. Për këtë shkak, akuza dhe “shigjeta me helm” do të hidheshin kundëra Aristidhit, njeriut të ndershëm dhe të drejtë. Ai do të akuzohej nga deputetë grekë si agjent i Shqiprisë dhe i shqiptarëve. Kur dilte në TV greke shkonte me vetëdije, se po shkonte në shtigje me rreziqe të mëdha, por ai i kishte marrë parasysh të gjitha dhe gjënë më të keqe...!

Me hyrjen e trupave të NATO-s në Kosovë, Aristidhi shprehte dëshirën për të vizituar Kosovën e lirë. Por dëshira nuk iu realizua, Kosova e lirë mbeti në zemrën dhe ëndërrën e tij.

Më 24 maj 2000, një ditë përpara prezantimit të librit të tij, kushtuar arbëreshit të njohur urat Antonio Belushit, me titull “Antonio Belushi dhe magjia e traditës popullore” Aristidh Kola do të shtrohej urgjentisht në një spital të Athinës i sëmurë rëndë. Veprimtaria për prezantimin e librit të tij u bë pa të, pa frymëzuesin e atij takimi prekës. Një sëmundje e pa shërueshme që do përparonte me shpejtësi për ti marrë jetën njeriut të mirë në mbrëmjen e 11 tetorit 2000 në spitalin Evangjelizmos në Athinë ku lëndonte prej një muaj. Vdekja e Aristidh Kolës goditi zemrat e mijra emigrantëve shqiptarë që punojnë e jetojnë në Greqi. Ajo vdekje preku shpirtrat e arbëreshëve kudo që ndodhen në botë. Një vdekje e parakohëshme që mori jetën e historianit dhe studjuesit arvanit Aristidh Kola, këtij avokati të çështjes shqiptare, që punoi për miqësinë dhe bashkëpunimin e popujve të Ballkanit. Pak ditë para se të vdiste Aristidhi kishte përfunduar me dorëshkrim librin “Zeusi pellazgjik dhe mashtrimi indo-europjan”. Në këtë libër të fundit të tij, Aristidh Kola na sjell shumë të dhëna të rëndësishme, për perjudhën parahistorike dhe kryesisht për paraardhësit e shqiptarve të Kosovës që ishin Dardanët Pellazgjik.
Nga raca shqiptare kanë dalë burra që kanë udhëhequr Turqinë, Egjiptin, Italinë, Rumaninë, kanë qenë Papë edhe shumë Kryetar dhe kryeministra të Greqisë kanë qenë me origjinë shqiptare. Nga 100 heronj të Kryengritjes greke të 1821, 90 prej tyre janë shqiptar që sot njihen me emrin Arvanitasit. Greqia disa herë është udhëhequr nga mbretërit edhe disa herë ka pasur Kryetar Republike duke humbur drejtimin nga mbretërit. Nga studimet e mia shumë vjeçare kam nxjerrë biografitë e disa nga Kryetarët e shtetit grek që lindën nga raca shqiptare. Kështu, kryetari i parë i Greqisë më 1828 deri më 1831 ishte Joani Kapodistria, më tej kemi më 1924-1926 admiralin Pavlos Kunduriotin, më 1926 gjeneralin Teodor Pangallos, më 1926-1929 kemi përsëri admiralin Pavlos Kunduriotin, 1929-1935 kemi Aleksandro Zaimin, 1971 Jorgo Papadhopulos, edhe sot çamin Karolos Papuliasin. Pra, nga dymbëdhjetë Kryetarë që kanë udhëhequr Republikën Greke nga 1828 e deri më sot 2007, shtatë prej tyre rrjedhin nga familje shqiptare.

Sot do të shkruajmë për atë burrë që u zgjodh Kryetar i Parë i Greqisë së Pavarur më 1827 Joani Kapodistira i cili lindi në qytetin e Gjirokastrës në vitin 1776. Por disa historianë grekë mëndje ngushtë kanë falcifikuar biografinë e Kapodistrisë që ishte shqiptar duke u munduar të fshehin historinë e vërtetë, por edhe këtë herë ata nuk ia arritën qëllimit dashakeqës sepse në Greqi ka edhe nga ata studiues që e pranojnë të vërtetën sado që e hidhur të jetë për kombin grek.

[Arbëri]

The Arvanites considered themselves to be Skipetars(Albanians) in 1814!

[Arbëri]

Video of A.Kolia speaking Albanian with his family, for Arvanites to speak their language outside of their home was considered taboo in Greece.

[Arbëri]

[Arbëri]

[Arbëri]

Noctes Pelasgicae, a collection of folk-songs, proverbs and lexical materials in Arbërishte, published by Karl Th. H. Reinhold.


While linguistic scholarship unanimously describes Arvanitika as a dialect of AlbanianE.g. Haebler (1965); Trudgill (1976/77); Sasse (1985, 1991); Breu (1990); Furikis (1934), Babiniotis (1985: 41). many Arvanites are reported to dislike the use of the name "Albanian" to designate itGHM 1995, as it carries the connotation of Albanian nationality and is thus felt to call their Greek identity into question.

Owing to its special social circumstances and ethnolinguistic identity, Arvanitika is currently listed as a separate entry ("Arvanitika Albanian", code "aat") in the draft international ISO 639-3 catalogue of language nameshttp://www.sil.org/iso639-3/documentation.asp?id=aat, where it is categorised as part of an Albanian "macrolanguage"an intermediate category between a language family on the one hand and a single language with dialects on the other

[Arbëri]

Arvanitika or Arvanitic (native name: arbërisht, Greek: arvanitika) is the variety of Albanian or Epirotic language Marin Barleti The story of life and deeds of Skanderbeg, the prince of Epirotes. Rome 1506-1510 (Albanian National Heroes). Albania and Albanian language (both dialect Gege and Tosk ) were consider as Epir and their language Epirotic ,and the name Albanian language (Shqip) and Epirotic were synonyms from the evidence of 16-17th century literature and latter on Pjeter Bogdani Cuneus ProphetarumCvnevs prophetarvm de Christo salvatore mvndi et eivs evangelica veritate, italice et epirotice contexta, et in duas partes diuisa a Petro Bogdano Macedone, Sacr. Congr. de Prop. Fide alvmno, Philosophiae & Sacrae Theologiae Doctore, olim Episcopo Scodrensi & Administratore Antibarensi, nunc vero Archiepiscopo Scvporvm ac totivs regni Serviae Administratore" (The Band of the Prophets Concerning Christ, Saviour of the World and his Gospel Truth, edited in Italian and Epirotic and divided into two parts by Pjetër Bogdani of Macedonia, student of the Holy Congregation of the Propaganda Fide, doctor of philosophy and holy theology, formerly Bishop of Shkodra and Administrator of Antivari and now Archbishop of Skopje and Administrator of all the Kingdom of Serbia) (The Band of the Prophets)Albanian Academy of Science Tirane 2005.Gottfried Wilhelm Leibniz Correspondence on the Albanian Language1705-1715 http://www.albanianhistory.net/texts/AH1705.html. traditionally spoken by the Arvanites, a population group in Greece. Arvanitika is sometimes also described as Graeco-Albanian or similarly,E.g. Furikis (1934) although today such designations are considered offensive by many Arvanites themselves, who identify nationally and ethnically as Greeks and not Albanians (GHM 1995). Arvanitika is today an endangered language, as its speakers have been shifting to the use of Greek and most younger members of the community no longer speak it fluently.
Name :

The name "Arvanítika" and its native equivalent Arbërishte Misspelled as Arberichte in the Ethnologue report, and in some other sources based on that. are derived from the ethnonym "Arvanites", which in turn comes from the toponym "Arbëna" (Greek: ), which in the Middle Ages referred to a region in what is today Albania (Babiniotis 1998). Its native equivalents (Arbërorë, Arbëreshë and others) formerly were the self-designation of Albanians in general. Both "Arbëna" and "Albania/Albanian" go further back to name forms attested since antiquity, and may be ultimately variants of the same root, although this is debated.
Classification :

Arvanitika was brought to southern Greece during the late Middle Ages by settlers from what is today southern Albania and Epirus. Arvanitika is also closely related to Arbëresh, the diaspora dialects of Albanian in Italy, which largely go back to Arvanite settlers from Greece. Italian Arbëresh has retained some words identical to Greek words (for instance Haristis 'thank you', from ; dhrom 'road', from ; Ne 'yes', from , in certain villages). Italo-Arbëresh and Arvanitika-Arbërisht have a mutually intelligible vocabulary base, the unintelligible elements of the two dialects stem from the usage of Italian or Greek modernisms in the absence of native ones.

[Arbëri]

Nuk mund ti vihen pranga dritës
e diellin në varr ta groposin, nuk mund
ndaloni - ai që keni në duar
është një mal drite
por dhe Himalajë në shpirtin tonë.

Tepër i rëndë për ta mbajtur gjashtë burra
në atë arkivol prej drurëve të këtij dheu
është flaka e zjarri i Prometeut
që u mësoi popullit të vet sekretin
si ta ndezin pishtarin e dritës
e për ta mbrojtur atë dritë, si të vdesin.

Për këtë u zemeruan zotërit e Olimpit
e vranë,
jo në Kaukazin e largët
as në mitologjinë helene
por në Athinën moderne
ku natën të vrasin e ditën të qajnë.

Si mund ta zërë varri atë farë vigani
atë që mbi kokë pranonte veç qiellin
që e pagoi qëllimin me lirinë e jetën
si mund ai dheun e zi ta durojë
- Mbahuni burra, mos qani, qëndroni
e jo si ushtarë të drobitur pas beteje
por si ata që luftën fillojnë

Jeni arvanites, bijtë e nipërit e revolucionit
të Kollokotronit dhe të Marko Boçarit
që bënë epokë permes luftrash e zjarrit
ju shqiponja me krahët e lirisë
që ky 11 tetor 2000 akull në gjoks ju vuri
ndaloni, e puthni në ballë
i vini në thilenë e gjaketës trëndafilin
të kuq si gjaku në flamurin tonë
t’ua tregojme vrasëve skutave të Akropolit
se zemra e tij në zemrën tonë rron.

Ti themi ne shqiptarët e gjithë botës:

Ari, ti e di se sa të deshëm
tek ti kishin dashurinë
ëndrrën si flamur shprese
se edhe ti ishe si ne
bir i zogut të qiellit, shqiponjë
kënga arvanite, kapedanët e detit
trimat që bien por kurrë nuk vdesin
Aristidh Kolia, gjaku i gjakut tonë.

Po qan një arvanitas i vogël
tek pragu i portës
në Thivën ku ti ke lindur, belbëzon
me fjalët e lashta sa vetë bota:
- Nana du klumësht! Nana don...

Nuk mund ti vihen pranga dritës
e Diellin në varr ta groposin, nuk mund!
hijenat e erresirës me kot skërmitën
zjarrin që ti ndeze, ta shuajnë nuk mund!

KOLEC TRABOINI
tetor 2000
shqiperia dekoron aristidh kolian

Urdhëri “Naim Frashëri i Artë” nga presidenti i Republikës për Aristidh Panago Kolia (pas vdekjes) Tiranë më 16. 10. 2000

[Arbëri]

aristidh kolia miku me i mire i emigrandeve shqiptar ne greqi
Ruaj marëdhënie të mira me shumë refugjatë shqiptarë ARISTIDH KOLIA
Ruaj marëdhënie të mira me shumë refugjatë shqiptarë, shumë prej të cilëve bënë prokopi në Greqi dhe, me qëndrimin, punën, moralin e tyre të lartë, imponojnë tek njerëzit simpatinë dhe admirimin. Kohët e fundit përpiqem të kem marëdhëniei me njerëz të artit, të arsimit, të profesioneve të ndryshme tek të cilët kam theksuar vazhdimisht se… e kanë për detyrë të ndryshojnë opinionin negativ që është krijuar në Greqi për shqiptarët. Miku im K. Traboini krijoi gazetën “Egnatia”, të cilën vazhdon ta botojë e pasionuara Floriana Paskali. Këngëtari dhe piktori Robert Alia-Dragot, ka vënë në qarkullim një kasetë me këngë shqiptare dhe greke, ka bërë 4 ekspozita të sukseshme pikture, që krijuan ndjenjë dhe emocione të mëdha.
Mikja ime Majlinda Zeneli botoi një zgjedhje poetike dhe tërhoqi vëmendjen dhe mbarë opinionin.. Është një poezi që përveç interesit letrar ka edhe interes historik. Janë dëshmi tronditëse, refugjatësh të ndjeshëm shqiptarë në Greqi. Janë vjersha që nuk vijnë nga poetë të mëdhenj dhe të njohur, por në një moment do të bëhet e kuptueshme, se ato përbëjnë grimca tronditëse të fjalës, të artit dhe të eksperiencës. Gazetarë të mirënjohur si miku im Robert Goro punojnë në Greqi dhe gëzojnë respekt të veçantë. Ndërsa shumë artistë letrarë dhe poetë si Xhevahir Spahiu kanë ardhur në kontakt që të bëjnë të njohur në Greqi poezinë shqiptare dhe për këtë po bashkëpunojnë intelektualë kryesisht të përmendur që jetojnë si refugjatë në Greqi.
nga Intervista dhënë Albert Zholit
Athinë, 26 qershor 1996
http://www.youtube.com/watch?v=XWnkgsso ... re=related