Kenge Tradicionale Te Veriut

[Socio]

Kisha nje pyetje meqe erdhi puna ke kenget e veriut.

Nga e ka prejardhjen Ciftelija ose Mandolina si i thuani ati instrumenti???????

pse ne Evrop nuk e ka asnji Komb Tjeter pervecse Shqiptarve edhe deridikuind grekve????

nji dit hasa ne nje liber nuk e di se kush ishte autori deh shkruante se Ciftelija nuk eshte instrument origjinal Shqiptar por eshte instrument Oriental.

Pothuajse ne te gjith Kengat tradicionale te Turqve ke CIfteli ose ndonji lloj CIftelije.

Pershendetje

Qiftelien e kemi mar prej turkve.
http://www.youtube.com/watch?v=7se46NWW ... annel_page

Loja jon dallon me lojen e turqve, po instrumenti esht nje soj.

Turqit nuk e sollen nga Azia cifteline, ai eshte instrument i hershem popullor, tipik ballkanik dhe duke qene se shqiptaret jane populli me autentik i ballkanit, si ne gjuhe dhe ne kulture, une do te thosha shancet jane minimale per kete gje. Mos te harojme qe ne Azine e Vogel kane jetuar disa prej fiseve me te famshme pellazge, si dhe nendega doriane e Azise se Vogel, nje bashkesi etnike me prejardhje nga veriperendimi i Ballkanit.

The Dardanians are so utterly wild that they dig caves beneath their dung-hills and live there, but still they care for music, always making use of musical instruments, both flutes and stringed instruments. (1)

Strabo - Geography, book VII, chp 5 http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/R ... o/7E*.html

... witnessed in our lands over 13 centuries before the appearance of Turks in the pages of history








Ref:
(1) Instrumente me tela

[Zeus10]

Shume sakte Socio falemnderit.
Ja ku eshte teksti ne origjinal

μετὰ δ' οὖν τὴν τῶν Ἀρδιαίων καὶ Πληραίων παραλίαν ὁ Ῥιζονικὸς κόλπος ἐστὶ καὶ Ῥίζων πόλις καὶ ἄλλα πολίχνια, καὶ Δρίλων ποταμὸς ἀνάπλουν ἔχων πρὸς ἕω μέχρι τῆς Δαρδανικῆς, ἣ συνάπτει τοῖς Μακεδονικοῖς ἔθνεσι καὶ τοῖς Παιονικοῖς πρὸς μεσημβρίαν, καθάπερ καὶ οἱ Αὐταριᾶται καὶ Δασαρήτιοι, ἄλλοι κατ' ἄλλα μέρη συνεχεῖς ἀλλήλοις ὄντες καὶ τοῖς Αὐταριάταις. τῶν δὲ Δαρδανιατῶν εἰσι καὶ οἱ Γαλάβριοι, παρ' οἷς . . . πόλις ἀρχαία, καὶ οἱ Θουνάται, ὁἶ Μαίδοις ἔθνει Θρᾳκίῳ πρὸς ἕω συνάπτουσιν. ἄγριοι δ' ὄντες οἱ Δαρδάνιοι τελέως, ὥσθ' ὑπὸ ταῖς κοπρίαις ὀρύξαντες σπήλαια ἐνταῦθα διαίτας ποιεῖσθαι, μουσικῆς δ' ὅμως ἐπεμελήθησαν ἀεὶ χρώμενοι καὶ αὐλοῖς καὶ τοῖς ἐντατοῖς ὀργάνοις. οὗτοι μὲν οὖν ἐν τῇ μεσογαίᾳ· μνησθησόμεθα δ' αὐτῶν καὶ ὕστερον.

pjesa me blu do te thote instrumenta me tela

[kapllani]

[Patush]

500 vjet nau kan poshtue moj Arte.

E quditshme fakti qi kjo vegel muzikore ruhet nga ato krahina qi nuk jan ken kurre te pushtueme prej turkut, Malesoret!
Si ka mundesi qi kto krahina qi detyruan turkun me pranau te drejten e tyre te vet qeverisjes te marrin kulture nga disa njerez qe i urrenin ne kulm?

Sa Shqiptare ka ne turqi? edhe ajo forme Fustanellet qe mbajne disa turq do te jete e tyre qe neve jau morem!!!


Sa tela ke Cift-telia mund te na tregoje ndokush?

[OPTIMUS SILENS]

CIFTELI DHE BUZUK KAN PREJARDHEN E TYRE JO NA TURKU POR NA ARABIA DHE GREKET E PRANOJNE KETE SEPSE KA FJALE QE GREKET E KANE BERE SI GJITHMONE BUZUK ERDHI TEK ATA NE VITET 1910 KUR USHTRIA TURKE E KEMAL STAFES ZHDUKI GREKET E TURQIS NA SMIRNI E VOGEL ATA SOLEN ME VETE ZAKONET E TYRE E {TA THEMI SE KUR ERDHEN KETA NE GREQI GREKET NUK I THONIN GREKE POR FARETURKU}POR MUZIKAT E TYRE BUZUKI CIFTELI BAGLAMA I PELQEU SHUME GREKUT SEPSE KENGAT FILSIN PER HALET E POPULIT VARFERI NA ATE KOHE PAPUNESI RACIZEM DASHURINE JETA DHE PERDORIME I FJALEVE TURKE SI PR DERTIA JASHA PER TE TREGUAR SA KEQ JAN KETE E TRANSFORMUAN NE NJE EKSLUZUVITET QE VETEM GREKU DI TA BEJE PER TURIZEM POR SOT ESHTE BER PER ATA JETA SE SI FESTEOJEN GREKET.

[Aleksandër]

Çiftelia është vegël e pastër muzikore e Shqipërisë Veriore. Karakteristikë e disa zonave ku pushtuesi turk nuk ka shkelur kurrë.

[ALBPelasgian]

Prezenca e një biçim çiftelie ose diçka e ngjashme me çiftelinë nëpër Azinë e Vogël gjër në atë Qendrore është si rrjedhojë e ngulimeve të ushtrisë iliro-maqedone të Lekës së Madh kudo në Azinë Qendrore, të cilët e shpërndanë jo vetëm gjuhën por dhe kulturën e tyre si klasë sunduese atje.

[Kolivilor]

Kushedi nga rrjedh fjala Buzuk?

(Pyetja është enigmatike)

[Arbëri]

Kushedi nga rrjedh fjala Buzuk?

(Pyetja është enigmatike)

Buzuk nga gjuha Turke në Shqip don të thotë = e prishur , e prisht .

[OPTIMUS SILENS]

Çiftelia është vegël e pastër muzikore e Shqipërisë Veriore. Karakteristikë e disa zonave ku pushtuesi turk nuk ka shkelur kurrë.

Atere kur ciftelia eshte e vjeter na kohen e lashte pse i thone cifteli dhe gjithe ballkani ka nje na keto me te njeten emer dhe ka emer e kercimit turke bellydancing nuk e di shqip si i thone.

[Arbëri]

Çeste:
f. Vegël muzikore me tela.
Etim. Sipas Çabej: Rossi e përdor me kuptimin e harpës.
Enci. Po sipas Çabej: del së pari te Bogdani (I 104, 2): e lëkundentë dredhezit e arpësë, o çestesë “e moveva le corde dell’arpa, cetara”, Cou lavdeja eme, e çesteo çohemi ndënatë herët “Exsurge psalterium, et cithara, exsurgam diluculo” (Psalm 107, 3). Gjithashtu del dhe te Skiroi (Ca. Trad. 489), me trajtën qeste.

Çeteli:
(Çifteli.)
Enci. Me këtë emër e gjejmë të përdorur tek shqiptarët e Maqedonisë. Shiko zërin: çifteli.

Me emrin qyteli dhe qiteli e gjejmë të përdorur në Kosovë. Në 16 Maj të vitit 1966, në qytetin e Lezhës formohet ansambli folklorik me emrin “Çiftelia” , pjesëmarrës në të gjitha festivalet folklorike kombëtare dhe lokale, vlerësuar me çmime dhe medalje. Ansambli “Çiftelia” dekorohet më 24 Janar 1970 me urdhërin “Naim Frashëri” të klasit të dytë.

[Kolivilor]

Buzuk nga gjuha Turke në Shqip don të thotë = e prishur , e prisht .

Pra Gjon Buzuku paska pasur mbiemër turk në një kohë kur ndikimi turk tek shqiptarët ka qenë zero? Për më tepër duke qenë katolik?

Je gabim.

Buzuk, siç e tregon vetë fjala dmth Buza e Ujkut.

Sikurse disa emra psh Buzë-Gjarpën, etj. Emrat të ngjashëm me ujkun janë shumë të përdorur tek shqiptarët dhe ka të bëjë me kultin e ujkut në paganizmin iliro-shqiptar, psh Ukë, Ujkan, Vuksan, Buzuk, Zuku Bajraktar etj.

[Arbëri]

Buzuk nga gjuha Turke në Shqip don të thotë = e prishur , e prisht .

Pra Gjon Buzuku paska pasur mbiemër turk në një kohë kur ndikimi turk tek shqiptarët ka qenë zero? Për më tepër duke qenë katolik?

Je gabim.

Buzuk, siç e tregon vetë fjala dmth Buza e Ujkut.

Sikurse disa emra psh Buzë-Gjarpën, etj. Emrat të ngjashëm me ujkun janë shumë të përdorur tek shqiptarët dhe ka të bëjë me kultin e ujkut në paganizmin iliro-shqiptar, psh Ukë, Ujkan, Vuksan, Buzuk, Zuku Bajraktar etj.

Unë e lidha me muziken ''Greke'' , që përdorin muzikën Buzuki , dhe në atë mbrëmje muzikore lejohet të thehet e të prishet çka ke para vete ..
I bie tamam e vjedhur nga Turqit , përndryshe , kerkove përkthimin , edhe ate e bëra nga gjuha Turke .

[Kolivilor]

Huazimi i emrit nuk është medoemos huazim i veglës.

Jorgan, Jastëk, Çarshav, etj janë fjalë turke, por kjo nuk dmth që ilirët flinin nëpër plehra.

[Arbëri]

Huazimi i emrit nuk është medoemos huazim i veglës.

Jorgan, Jastëk, Çarshav, etj janë fjalë turke, por kjo nuk dmth që ilirët flinin nëpër plehra.

Këtu gjeta diçka në lidhje me huazim ( nuk di sa është e vërtetë ),atëher turqit kanë huazar fjalë nga ne ?
(E1)(L1) http://www.geocities.com/protoillyrian/turkish.html

protoillyrian
aunt: alb. HALLË, TEZE, turk. HALA, TEYZE
cause: alb. SEBEP, turk. SEBEP
chain: alb. ZINXHIR, turk. ZINCIR
empty: alb. BOSH, turk. BOS
eyelash: alb. QERPIK, turk. KIRPIK
face alb. SURRAT, turk. SURAT
father: alb. BABA, turk. BABA
fire (alb. chimney): alb. OXHAK, turk. OCAK
orphan: alb. JETIM, turk. YETIM
rice: alb. PILAF, turk. PILAV
scion: alb. EVLAT, turk. EVLÂT
sea: alb. DET, turk. DENIZ

seaman: alb. DETAR, turk. DENIZCI
sell: alb. SHES, SHIT, turk. SATIS
sole: alb. TABAN, turk. TABAN
star: alb. YLL, turk. YILDIZ
time: alb. VAKT, turk. VAKIT
uncle: alb. DAJË, turk. DAYI
wave: alb. DALLGA, turk. DALGA
window: alb. PENXHERE, turk. PENCERE
http://www.etymologie.info/~e/t_/tr-ismen_.html