Ok, tash cdo gja asht plotsisht e qart. Nuk m'vjen turp me pohu qe mi arsyetime te tilla linguistike nuk kam lexu shum, por besoj forumi sharben edhe per me msu. Cdo ide asht e mikpritun!! kam vec nji pytje per ket sistem llogjike..si mun me ken 100% te bindun qe shqipja nuk ka nryshu hic o fare pak prej lashtsis, gja qe na ban ne me zbarthy fjalt tu pardor shqipen? Mbase ket muj me e kuptu per fjale bazilare si syn, zjarr, uje, buk, ren etj etj qe nuk nryshojn aq shum, po per fjalt e tjera qe jan ma "t'lavizshme"? Pra ne thona qe shqipja asht pardor me nartu gjuh ma t'komplikume, por si asht e mundun qe shqipja vet nuk ka nij influencen e nonji gjuhe tjeter, tu marr parasysh qe kena ken t'pushtum per gati tan historin ton?? sepse asht kjo qe mu m'duket disi joreale, kena na nji ane nji gjuh fare t'pasten, por nga ana tjeter jena komb me kultur, histori dhe, pjeserisht, rrace t'bastardizum. tash, si mun me e shpjegu ket paradoks? E dyta, nase pohojm qe fjala shqipe syn shpjegon ma mire "kompostot" e fjalvet e lashte, duhet domosdoshmarisht me pohu qe per kta njarz fjala syn ka pat nji kuptim t'pakten te perafert me kuptimin sy/me shiku, nryshe ku e gjeten ket fjal, perse e pardorshin? ja dhan shqiptaret e lasht o ata vet ishin shqiptare te lashte? Merrna iliret dhe supozojm qe kan ken nji gjak me latinet dhe greket, pra nji gjuh, nji popull. Latinet dhe greket kan evolu shoqnirisht, dhe na kan lan pas, pra kan kriju nji kultur dhe identitet krej tjeter prej nesh, dhe ata ket e kan pohu me gojn e tyne. A duhet me konsideru kta popuj si "proto-shqiptare" o popuj te tjere qe skan ma lidhje me shqiptaret? Tash, ku fillon lidhja dhe ku maron? pra ku dona me percaktu kufirin midis "pastertise zanafillore" shqiptare, pra cfare asht shqip, cfare duhet konsideru shqip, dhe cfare i perket nji kombit krejt tjeter?? m'fal nase u zgjata pak me pytje.
Se pari per punen e turpit lere jashte forumit si menyre te foluri. Perdore ne ndonj rruge, ose ndonji lokal rakije.
Se dyti, kur merr guximin te beisedosh per keto tema dhe nuk di , por perdor shprehje shabllone dhe arsyetime "gjuhetaresh" , qe si spaska ndryshuar Shipja, duhet te kishte ndryshuar, qe po te lxosh Frojdin del direk ne perfundimin qe ato menyra nuk kane te bejne fare me syrin qe po diskutojme, por kane te bejne me mospranimin e atij fakti, mospelqimin e tij dhe mekanizmi psikologjik vepron duke kaluar diskutimin ne nje teme tjeter pa lidhje fare me cfare po diskutohet, qe a perben syri real semantiken e atyre fjaleve. Duhet mos dale nga thema qe eshte hedhur. Dalja nga ajo eshte nje nga menyrat me te zakonshme qe perdorein njerezit e lexuar per te mashtruar dhe tredhur mendjen e njerezve te thjeshte.
Po te jap une argumenta , pse ato lloj argumentash xha xhai&comp nuk kane vlere.
Argumneti i pare eshte: Shkenca e gjuhesise sot nuk e di se sa ndryshon gjuha ne kohe, dhe per sa kohe behet kyr ndryshim. Kjo eshte pranuar nga shumica e gjuhetareve. Nuk dihet per sa kohe nje set gjuhe ndryshon. Ka lidhje me fonetiken, behen kerkime, por gjithmone duke u bazuar tek gjuhet e shkruara, cka e kufizon kerkimin ne nje periudhe shume te shkurter ne lidhje me periudhen qe gjuha ka lindur. Mbeshtetja ne gjuhet e shkruara e ketyre ndyshimve perben nje argument me shume. Persa i perket gjuheve te folura, te pashkruara ndonjiher,e lexo Greenberg, qe nga 400 familje te gjuheve te Amerikave i coi ne 4 familje.
Argumenti i dyte eshte:Supozojme se zbuluam qe gjuha ndryshon dhe zbuluam qe ndryshon nje zet gjuhe ne 2000 vjet. Problemi i dyte qe del eshte qe a ndryshojne te gjitha, apo disa njesi ngelen te pandryshuara. Gjuhesia e sotme nuk e di se cilat fjale nuk ndryshojne gjate ndryshimit dhe cilat ndryshojne. Gjuhesia nuk di se cilat fjale nuk ndryshojne fare, por ka supozime. Dhe nje nga keto supozime eshte qe emrat e pjeseve te trupi jane emrat qe tentojne te ngelen te pandryshuara. Po prape eshte nje supozim. Une po te jap nje shembull, kur vijne tek shembllat gjuhetaret e llojit xha xhai mbyllin gojen; Shembulli eshte "goj" e Sqhqipes dhe "kou" e gjuhes Kineze qe kuptojne te dyja gojen. Eshte fakt tashme shencor qe "g" kon ne nje "k" dhe anasjelltas. Gjuha kineze eshte me e vjeter e shkruar se gjuha latine e greke bashke. Po keshtu , mos shko tek argumentat e llojit xha xhai, sepse Latinishtja me *gola kuptonte fytin dhe jo "goj", sepse per goje kishte BUCCA, qe ka vajt ne "BOCCA". Latin kishte edhe ca te tjera qe kane vdekur por asnjera prej tyre nuk ka lidhje rrenje me "goj". Mjafton ky fakt te rrezoj gjithe piramiden ekzistuese te gjuhetareve lloj xha xhai. Une nuk po fla per gjithe fjalet e shqipes, por une po flas per sy dhe nga evidenca dhe argumentime del qe ajo nuk ka ndryshuar aspak. Ajo do te thote : kufiri i ndryshimve te "SY" ka qene ashtu sic paraqitet me gjithe gjuhet qe e kane marre me :sy dhe si, geg e tosk, me syri, syni e siri(Tzam). Une s'jam duke folur per gjithe fjalet e shqipes, qe te me tregosh ti huazimet, qe natyrisht ka. Une po kqyr vetem nje prej saj "syrin" qe ajo e ka te saj sajen, nuk e ka te huazuar, ose asnji nga gjuhetaret ekrahut meyer nuk ka gjet nje gjuhe tjeter ku eshte huazuar. Pra, sy jo vetem qe nuk ka ndryshuar, por edhe nuk eshte huazuar.
I shkruajta gjitha keto qe te tregoja qe kapercimi nga thema sy tek argumenti i nryshimve' dhe 'huazimeve" nuk kishte asnji lidhje, relevant. I le ato tek vandi "sy", por dolen qe te dyja nuk ishin te verteta per njesine sy. Ato mund te jen per nje njesi tjeter "haber' per shembul. Po, te jap te drejte eshte huazim, edhe bile nga pushtuesit e vetem qe faktohen ne keto troje , pushtuesit turq. Por, je plotesiht gabim ne njesine "SY". Shikoje edhe njehere pozicionin argumentues tendin.
Syri, qe ishim duke folur dhe , po zbuloj qe kja nje paska aftesi me pjell qindra fjale, aq sa Myeyr nuk ja merrte mendja qe ka Shqipja vete, ose thoshte me origjine te panjohur, qe me pak fjale te gjitha i ka te huazuar dhe 700 si ka tesajat, por ki ka marre prej dikujt qe ne nuk e kemi zbuluar ende. Perverse gjuhetar.
Te dy argumentet e siperme thone qe meqe nuk dihet asgje nuk mund te quhet argument qe duhet te kishte ndryshuar Shqipja ne njesine "sy". "Ndryshimi" eshte me teper nje inat, nje nxjerrje kafsheror qe shpreh deshiren e thuesve per te mohuar nje fakt gjuhesor, dhe aspak ka lidhje dhe perben nje argument me "syne", Eshte thjesht nje "nuk dua te jete ashtu" mekanizem.
Argumenti i trete: Shqipja nuk ndryshoi sepse nuk u kishezua si gjuhe.
Persa i perket pjeses se dyte, ajo ka te beje me historine dhe pikerisht me pjesen ma te genjyer hedhur njerzeve si e e vertete. Se kam pas qejf kete teme sepse nuk ka lidhje me shkencen, dhe aq me pak me gjuhesine. Jane perpjek ta perziejne me gjuhesine gjuhetaret e llojit xhu xhai, cka kane dash te bejne edhe me kulturen, por historia eshte prape jashte gjuhesise, sic edhe kultura. Shqipen e kane pefolur me shume per huazime sepse Ekzistenca e Sq"hip"es u ka djeg me shume.
Por, edhe ne kete them qejfoj llogjiken.
Keta pushtues, te shumte ne numer te shkruar, por te pakte per te mos thene aspak me me fakte te verifikueshme, qe te mbillnin fjalet e tyre duhet te hapnin shkolla ne gjuhet e tyre dhe ne gjuhen shqipe. Populli qe nuk di shkrim e kendim ne gjuhen tij, edhe kuptohet aq me pak ne nje gjuhe te huaj, pamvaresiht se nje historian e i librave te kishes shkruan qe ta din te gjithe dy gjuhe, nuk ka si te huazoje fjale, sepse thjesht ata nuk mund te lexonte dot Homerin, nga i cili Shqipja ka shume fjale baze.
Po ashtu edhe Sanskrinishten dhe Latinishten nuk mund ta lexonin, dhe aq me pak ta kopjonin dot.Ti nuk e di te vertetn ne kete pike. Ka qene te pushtuar te paret e shqiptareve apo kane qene pushtues. Bile dhe roli i tyre i ne perandorine Turke ne 500 vitet e fundit eshte shume i dyshimtye.
Cfare ashte shkruajt per vitet para 1500 eshte nje genjeshter e madhe, jo qe them une, por e kane then koka duke filluar Napoleoni.
Genjeshter, bile nga me te medhate.
Qe Shqipja ardhi deri ne diten tona edhte nje argument per te kunderten qe pushtuesit nuk kane qene, sic shkruhet nga nje burim i vetem Historia e librave te Kishes.
Prape gjuha te vajti atje ku te dhemb mosdashja ondra, tek pushtimet e xha xhait, huazimet e xha xhave , etj, pra tek nevojtorja qe mbajne me vete keta lloj si argumente.
Jane te njetat argumente te pergjithme , kur ne fakt po flasim pikerisht per syrin, qe perseriten me mijera here nga trushplaret.
Ato argumente jane vetem nje kompensim qe xhaxhaistet i bejne vetes kur Shqipja hidhnon me faktet e saj, si rasti "sy", sepse ata qe marrin vesh nga kjo pune e dine shume mire cfare eshte Shqipja.
Ondra, sa pa u shpike shtypshkronja dhe merrodat e tjera te , cfare nuk eshte bere me historine, eshte bere cfare kane dasht.
Historia ka qene si nje e semure pa emer dhe mbiemer qe e regjistronin ne spital duke u nisur nga emri qe thoshnin per pacientin. S'kishte polici, gjendje civile, leter indetifikimi, shenja gishtash, e shume te tjera.
Semundja ka qene kaq ethelle deri aty sa per nje figure kryesore historike e vendeve kristiane, mbi te cilin bazohen miliarda dollare godina kishash, dhe miliona banore besimtare, ditelindjen ja ngaterrojne, nuk e dine mire. Ca thone ka lind para vitit zero, ca te tjere thone ka lind ne vitin zero. Me e bukura ca te tjere thone nuk ka vdek fare ne Jeru, por ka vajt dhe ka vdek diku ne Indi. Ca te tjere e cojne me posht, ne Japoni. Prandaj e kane vendosur te lene pa varr, sepse me varr do ishte problem i madh.
Ishte nje cifut qe ka shkruajt reth 500 vjet me pare "..dhe ai qe do ta kuptoje do te qendroje silence (n.)
Tani per silence ne dime:
early 13c., from O.Fr. silence "absence of sound," from L. silentium "a being silent," from silens, prp. of silere "be quiet or still," of unknown origin. Replaced O.E. swige. The verb (trans.) is attested from 1590s, from the noun. Silencer "mechanism that stifles the sound of a motor or firearm" first recorded 1898.
http://www.etymonline.com/index.php?term=silence
Si geg qe je mund ta kuptosh shume "silence" te latinishtes ,qe vjen nga nje 'silere" me origjine te panjohur. Origjine e panjohur?
Ti e di shume cdo me thene "zani e ka lane", "z'len-z'ler". Ze len, ze ler eshte "silere", ku cuditerish transformi i ndodh latinishtes nga "z" e shqipes ne :"s" te latinishtes edhe kjo shume e njohur si ndryshim zanor. Ndersa "ler' eshte nje "lën", ku Shqipja ka me dhjetra raste ne kalim nga toskerishtja ne gegnishte ku kemi kthimin e "r" ne " n".
Pra: zë i lën, qe kupton "pushon". Shqipja e sotme e ka si shprej, pra, si mendim :E la zoni", "E la zeri", jo si fjale e vetme per te then pushon se foluri, nuk flet. nuk ka qene e shkruar "ë" tek "z"-ja sepse ndoshta vazhdonte ende te shkruhe ne disa shkronja vetem bashtingellorja, menyra e vjeter e shkruajtjes, ose ndoshta qe konsideronin ë-ne pjese te "z-se nuk dihet. Vjen me sy, por baza eshte "z'i'lere". Zan i lan, Zë i lën.
Persa i perket zhvillimeve, ato me teper jane prapagande sepse popujt ne te anet njesoj rrojne, njesoj nivel kane, njesoj hane, gezojne e tjera. Kjo e zhvillimeve eshte nje neoracizem, qe merr nje pergjithesim njesoj ai i huazimeve, perdor nivelin e te ardhurave , nje term pergjithesues per te then qe keta qe marrin me shume dhe kane shtepi e makina me shume jane me te zhvilluar. Mund te jete, por kjo nuk tregon qe perdoruesit e atyre makinave jane njerezit e zhvilluar, mbinjerezit dhe ata qe nuk i kane , jane nennjerezit, sepse vetem pse nuk kane, spese ka me makina e shume shtepi ka nga te dy palet. Sa i perket shkences se llogjikes, deri para 50 vjetesh u desh nderhyrja e USA per ti shpetu nga mbreterit dhe mbytja ne injorance e varferi ne gjithe vendet e Europes. Vetem 60 vite me pare. Quhet zhvillim i eksportuar me force nga Amerika ne dy vendet qe ti po na kujton si kombet e medha, qe jane mbinjerez te zhvilluar. Quhet zhvillim i imponuar nga bijte e vertete te atyre qe shkelqyen ne lashtesi. E kane ne linjen e gjakut dhe jo nga keta qe na tregon ti. Ata qe jane ne skene si pasardhesit e tyre, pikerisht ata nuk jane pasardhesit e tyre. ka mundesi qe jene ish sklleverit e tyre.
Kurse keta qe mendon si ti si shume here te pushtuar, cuditerisht kane nje natyre te lindur qe nuk i ben dot skllever. Edhe pas 2000 mije vjetesh. Shiko atje ku jane bashkesite shqiptare jashte Shqiperise, edhe sot pas gjysem 1000 vjecari ende flasin shqip, kur vetem ne 1875 vetm 5% e Italianeve flisnin Italisht, dhe 25 perqind e francezeve. Keta miliona per 70 vjet nderruan gjithe gjuhen, ndersa keta te pazhvilluarit qe thua ti nuk i nderruan per 500 vjet. Cfare i thua ti kesaj?
Ashte ndryshimi i thjeshte midis skleverve moderne dhe njerezve qe s'mund ti besh dot kurre asnji lloj skllavi. Nese mos kthimi ne skllav ka te beje me nje zhvillim me te paket, une jam i lumtur qe shqiptaret kane zhvillim me te vogel, ngadalte, sepse e kane gjene me madhe per jeten personale, lirine.
Jetimi ne liri 80 vite as qe mund te krahasohet me rrojtjen ne nje skllaveri, primitive ose moderne, te hapur ose te maskuarnen emra te bdryshem, sikur te ishte jetesa ne skllaveri baraz me rrojtje te perjeshtme. keshtu ka qene e shkruar per ta , e shkruar ne ADN dhe gen, dhe keshtu do jete. Nga ai gen ekzsiston raca e bardhe njerezore.
Syper dhe zot ose ose ma mire vdekja.