"Moreover, you scorned our people, and compared the Albanese to sheep, and according to your custom think of us with insults. Nor have you shown yourself to have any knowledge of my race. Our elders were Epirotes, where this Pirro came from, whose force could scarcely support the Romans. This Pirro, who Taranto and many other places of Italy held back with armies. I do not have to speak for the Epiroti. They are very much stronger men than your Tarantini, a species of wet men who are born only to fish. If you want to say that Albania is part of Macedonia I would concede that a lot more of our ancestors were nobles who went as far as India under Alexander the Great and defeated all those peoples with incredible difficulty. From those men come these who you called sheep. But the nature of things is not changed. Why do your men run away in the faces of sheep?"
Letter from Skanderbeg to the Prince of Taranto ▬ Skanderbeg, October 31 1460

Etimologjia e fjales.

Diskutim profesional për gjuhën.
Post Reply
land
Poster Grande Member
Poster Grande Member
Posts: 257
Joined: Wed Sep 30, 2009 4:30 pm
Gender: Male

Re: Etimilogji e fjaleve...

#691

Post by land »

"Norbert Jokl at U. Vienna by 1911 discovered that Messapian, which prevailed over South Italy below Pompeii, was Illyrian also, traceable to the Thracian Bessi tribe. Illyria (Albania), Thrace, and the Troad also spoke Etruscan dialects before the Mycenaean-Etruscan migration. Jokl et al. found a lot of Etruscan though more Latin in Osco-Umbrian dialects that ran down the middle of Italy"

"Norbert Jokl at U. of Viena ne 1911 zbuloi se Messapian, qe mbizoteronte ne Italine e Jugut, poshte Pompeit, ishte po asht Ilirisht, qe mund te ndiqej tek tribja thrakase Beset. Iliria (Shqiperia), Thraka, dhe Troja po ashtu flisnin dialekte te Etruskes qe para migrimit Miken-Etrusk. Jokl gjeti shume elemnte Etruske ndonese edhe me shume Latine ne dialektet Osko-Umbriane qe fliteshin ne Italine e mesme" C. Covey.
"They are Nietzsche's over-men, these primitive Albanians — something between kings and tigers."
- Henry Noel Brailsford
land
Poster Grande Member
Poster Grande Member
Posts: 257
Joined: Wed Sep 30, 2009 4:30 pm
Gender: Male

Re: Etimilogji e fjaleve...

#692

Post by land »

dikur, une dhe mallakastrioti, por qe i pershtatet kesaj teme.
Citim:
Postuar më parë nga mallakastrioti
Pershendetje buddy...
Apulia po do te thote uje po nuk ka lidhje me fjalen mesap.
Ne Gegeri per fjalen uje edhe sot e kesaj dite perdoret fjala "apo"
Kurse fjala mesap ka prejardhjen nga ilirishtja MES=MEZ=duke patur parasysh qe mesapet ishin rrites dhe perdorues teje te mire te kuajve(Fjala MEZ perdoret edhe sot ne shqip).
Prejardhja e fjales mesap=popuj midis dy detesh,eshte hedhur poshte nga shume historian dhe etnologe te sotshem.
Le te marrim fjalen "Hyrja" apo "Uria" qe ka te njetin kuptim me shqipen....
Apo fjalen Bryndisum etj...

Postuar nga land
jo rastesisht ap eshte dhe tek Japiget.

E di qe ishin rrites kuajsh,por per mua kjo do te thote,Mesapia popull ndermjet dy deteve....Mesapet kaluan otranton dhe invaduan jugun italian pikerisht aty ku mbaron deti Adriatik dhe fillon Joni,cuan ne itali kulturen e tyre,mitologjine,alfabetin.
Eshte pikerisht si thote javan,Mesapet jane nga fisi Trako-Ilir Bessi,qe une besoj qe jane nje fis tosk.
Ne disa mbishkrime Messape haset fjala bila=bija egzaktesisht keshtu e perdorin dhe sot e kesaj dite kte fjale arbereshet e italise,pra kemi te bejme me kalimin e germes L ne J,eshte fare e thjeshte te kuptohet pse Apulia do te thote uje....eshte thjesht nje evoluim i Shqipes nga antike ne moderne.

Ps.Fjalen Brindisi e kam shpjeguar mjaft kohe me pare hollesisht,na del fjala shqipe Bri qe haset poashtu anembane italise nga jugu ne veri.


http://www.forumishqiptar.com/showpost. ... tcount=428
"They are Nietzsche's over-men, these primitive Albanians — something between kings and tigers."
- Henry Noel Brailsford
land
Poster Grande Member
Poster Grande Member
Posts: 257
Joined: Wed Sep 30, 2009 4:30 pm
Gender: Male

Re: Etimilogji e fjaleve...

#693

Post by land »

ka nje vend ne shqiperi (vlore) qe quhet mesaplik
"They are Nietzsche's over-men, these primitive Albanians — something between kings and tigers."
- Henry Noel Brailsford
land
Poster Grande Member
Poster Grande Member
Posts: 257
Joined: Wed Sep 30, 2009 4:30 pm
Gender: Male

Re: Etimilogji e fjaleve...

#694

Post by land »

Bila(bija)------>filius, figlia
"They are Nietzsche's over-men, these primitive Albanians — something between kings and tigers."
- Henry Noel Brailsford
User avatar
Orakulli
Star Member
Star Member
Posts: 609
Joined: Sun Jun 14, 2009 5:40 am
Gender: Male
Location: USA

Re: Etimilogji e fjaleve...

#695

Post by Orakulli »

Hyllin,
Gjuha Shqipe eshte percaktuara si e lashte nga shkencetare të tjerë dhe jo vetëm prej Zeusit.

Stanley A. Rice ne librin e tij “Enciklopedia e Evulcionit", botuar me 2007, shkruan:

“ Ndryshimi gjuhesor ka ndodhur npermjet dy proçeseve: Variance dhe Perhapje.Variance ndodh kur nje gjuhe meme perhapet dhe më vonë ndahet ne grupe te veçanta, dhe ky ka qene proçesi mbizoterues ne rritjen zhvilluese te gjuhes. Shumivca e gjuheve te folura prej Irlandes deri ne Indi jane evoluar prej nji gjuhe te folur prej nji populli qe u shpernda prej Azise Veriperendimore reth 5000 vjete me pare. Ne sejcilin rajon ajo gjuhe divergjoi ne familje ndryshme.Familjet e mbijetuarat Ideo_Europiane jane:
1.Indo-Iranian (sot duke perfshire Hindi)
2.Greek
3. Italik(sot perfshin Italisht, Frengjisht, Spanjisht, Portugisht dhe Rumanisht)
4.Celtic
5.Gjermanik (Sot perfshihen Anglisht, Gjermanisht, Hollandish dhe gjuhet Skandinave)
6.Balto-Slavic (Sot perfshin Rusishten,Polak, Serbisht, Kroatisht, Bulgarisht dhe gjuhet Balltike)
7.Albanian
Latin ishte nji gjuhe meme e te gjithave gjuheve te mbijetura Romane, dhe gjate periudhes se Perandorise Romake ajo ishte gjuha e Kohes. Pasi perondoria Romake ra, meqense komunikimi midis rajoneve ishte minimal, gjuha latina evoloi ne gjuhet e tilla si Sapnjisht, Portugalisht, Frengjisht, Italisht dhe Rumanisht.


Edhe pse ky autor eshte ni kritikues I Cavalli Forza per lidhjen midis gjuheve dhe geneve, prapeseprape e vendos gjuhen Shqipe si familje me vete.
Hyllin,
Nuk guxojne autore prestigjoze te sotem te flasin çaprazçe reth gjuhes Shqipe. I japin vendin qe I takon. Jo bije e Latines, ose neol atin, jo bije e Sllave-balltike, por thjesht nje familje me vete e gjuhes meme. Ky konluzion do te thote qe eshte me afer gjuhes meme, sepse eshte ne derivate te drejperdrejte prej saj, ndryshe nga gjuhet mbesa, stërmbesa.Nëse ajo, në disa raste, ka te njejtat rrenje me Latinishten, kjo sepse ato jane perafersisht në nje shkalle dhe kohe derivimi prej gjuhes mëmë, ose nanë, ose amë.Dhe njisoj ndodh edhe me fjalet shume te vjetra slave, të cilat ne te vertetet jane para-sllavik. Nuk i ka huazime, por vijne prej kohës kur ato ishin tek gjuha meme.


Per ta bere temen me te qarte po jap nji pjese nga autoret Angelo Cangelosi, Andrew D. M. Smith, Kenny Smith në librin e tyre “Evolucioni i Gjuhës” -2006- ku shkruajnë:

“Problemi i origjinës se familjes gjuhësore Indo-Europiane dhe të popujve që flasin gjuhët e saj ka rizgjuar shumë më tepër interes në vitet e fundit sesa me parë, pjesërisht në sajë të librit të Renfrew (1987), i cili sugjeron që bujqit, te cilët filluan të shpërndaheshin prej Anatolise reth 9000 vjet me parë, flisnin gjuhën Indeo_Europiane.
Nji trajtim i ri i problemit është dhëne në nji analizë ende të pablikuar(por shiko Cavalli-Sforza, 2000 ku të dhënat kryesore paraprake jane dhënë) të nji grupi të dhënash leksikore (200 fjale) në 63 gjuhë Indeo_Europiane botuar nga Deyen (1992).Prej nji matrice distancore gjuhësore, elementet e së cilëse janë fraksione të fjaleve më të njëjin rrënjë leksikore për çdo çift gjuhësh, si dhe të transformimit të tyre, për të bërë shkallëzimin e elementeve të matrices në lidhje me kohën e ndryshimit, ne ishim në gjendje te ndertonim nji peme gjuhesore. Rrënja e pemës se ndarë prej te tjerave, gjuha Shqipe , me nje shkalle riprodhueshmerie prej 71 përqind. Gjuha e dytë më e vjetër, që vjen pas gjuhës Shqipe është Armenishtja. Interpretimi i thjeshtë është që gjuha e bujqëve të parë te migruar Anatolian mbijeton sot në dy trashëgimtare të drejpërdrejta:gjuhën Shqipe dhe gjuhën Armene, të cilat rjedhin drejperdrejti prej më të vjetres gjuhe para-Indeo_Europiane ne drejtime të ndryshme, por duke qëndruar relartivisht afër me pikën e origjinës.
Nëqoftëse do ti japim ndarjes se parë të fillimit të ekspansionit te bujqëve para-Indeo_Europian Anatolian , thellësinë kohore të reth 9000 vjete me pare, ne mund te llogarisim origjinen e degeve Europaine, 6000 vjet me parë.Katër degët kryesore (para Çeltik, para-Ballto-Sllavik, para-Italik, para-Gjermanik…[/u]
...Gjuhët më të vjetra, Armenian, Gjuha Shqipe dhe Greqisht, janë më të vjetrat në të dyja pemët e supozuara, por ka disa kundërshtime ne lidhje me dyko(ë)tombishjen e tyre.”
Image
User avatar
Zeus10
Grand Fighter Member
Grand Fighter Member
Posts: 4227
Joined: Thu Jun 04, 2009 6:46 pm
Gender: Male
Location: CANADA
Contact:

Re: Etimilogji e fjaleve...

#696

Post by Zeus10 »

1.Indo-Iranian (sot duke perfshire Hindi)
2.Greek
3. Italik(sot perfshin Italisht, Frengjisht, Spanjisht, Portugisht dhe Rumanisht)
4.Celtic
5.Gjermanik (Sot perfshihen Anglisht, Gjermanisht, Hollandish dhe gjuhet Skandinave)
6.Balto-Slavic (Sot perfshin Rusishten,Polak, Serbisht, Kroatisht, Bulgarisht dhe gjuhet Balltike)
7.Albanian.
8.Latin
Dhe ajo e vlen te theksohet me shume force eshte: 'Ne kete grup, pervec shqipes(dhe ndoshta celtishtes, tashme nje gjuhe e vdekur) te gjitha te tjerat, jane ose kane si gjuhe baze, nje gjuhe kulture. Popuj qe skane asgje te perbashket racialisht nga njeri-tjetri, futen ne te njejten familje sepse, gjuhet e tyre kane tipare te ngjashme, psh ruset me serbet, jane shume te ndryshem nga gjaku, paraqitja dhe nga cdo gje qe mund ti dalloj dy kombe, por kur vjen puna tek gjuha, ato si derivate te te njejtes gjuhe liturgjie dhe kulture(Old Church Slavonic) jane gjenetikisht shume te aferta.
Dhe brenda te njejtes gjuhe, si psh greqishtja, ajo eshte shume e ngjashme ne cdo pikepamje, ne ate qe quhet KOINE, por shume e ndryshme nga nje tjeter "greqishte", ate klasike megjithese distanca kohore e saj me Koinen nuk eshte shume e madhe. Ka nje mosperputhje te madhe midis faktoreve ne kete gjuhe, leksikut nga njera ane dhe gramatikes, sintakses, morfologjise, fonetikes nga ana tjeter. Nese e para shfaqet shume e ngjashme me te vjetren, gjithe elementet e tjere te gjuhes shfaqen krejt te ndryshem, gje qe automatikisht hedh poshte justifikimin e distances kohore, qe do te kishte ndikuar njesoj ne te gjithe elementet e saj. Kjo do te thote, qe nena e greqishtes se sotme, nuk eshte nje produkt natyral i nevojes per komunikim, por nje sajese njerezore, mbi bazen e idiomave lokale. Kjo eshte e vlefshme dhe per latinishten, sanskritishten, sllavishten kishtare etj.
The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing
User avatar
Zeus10
Grand Fighter Member
Grand Fighter Member
Posts: 4227
Joined: Thu Jun 04, 2009 6:46 pm
Gender: Male
Location: CANADA
Contact:

Re: Etimilogji e fjaleve...

#697

Post by Zeus10 »

HylliArbenor wrote:
Zeus10 wrote: Perseri po abuzon, pomum kuptim kryesor ka molle ose frut(kokra e frutit).
Si mund te jesh kaq i pandershem dhe te thuash qe dhe fjalen peme dhe bime(qe jane e njejta gje, nga ana gjuhesore, si dhe kuptimore) ne e paskemi huazuar, prej latineve? Si i quanim ne pemet dhe bimet para sundimit roman?
Qe pema eshte nje dru dhe nje bime njekohosisht, kete e di dhe nje femije kopshti:


Problemi qe ti nuk kupton, apo qe nuk do ta kuptosh, eshte qe si ka mundesi, qe shqiptaret nje popull teresisht baritor dhe bujk i lindur dhe me nje gjuhe vatre larg te qenit gjuhe kulture dhe larg influencave te huaja, do te huazonte kete term nga nje gjuhe teresisht te lindur dhe orientuar per kulturen.
Per me teper, termi korrekt per nje peme ne latinishten klasike eshte arbore, qe jo vetem perputhet me fjalen bimë(beme, berje) por dhe shpjegon fare qarte kuptimin e fjales:

qe bene, qe prodhon

Kjo fjale per me teper une kam pershtypjen, qe eshte dhe emri yne kombetar:

arbore(latin)----arber
albore(italian)---alban
ylli(""grek"")-----pylli
yllirians----pyllirians
epyri(vendi i drunjve)-----epiri
pylloria(kujtimet e Muzakit)---epiri
Zeus mos vashdo te zberthesh nje gjuhe te lashte nepermjet shqipes. Esh diçka krejt absurde, si mund te shpjegosh fjalet e nje gjuhe 2 mije vjeçare me ane te shqipes se sotme? kujton vertet ti qe shqipja ka "ngrire" per 2000 vjet dhe nuk esht evoluar? "shqipja" bashkohore e latinishtes(çfardo lloj gjuhe definojme me kete) ishte PA ASNJE DYSHIM nje gjuhe shume diferente nga shqipja e sotme, aq sa latinishtja esht e ndryshme nga italishtja,frengjishtja o spanjishtja o anglosaksonishtja esht ndryshe nga anglishtja moderne. ti nje "shqiptare" te asaj kohe 100% skishe per ta kuptuar fare, veç ndonje fjale ketu e aty.
rrenja arb/alb esht inoeuropjane jo "shqiptare", ne lat.albus-i bardhe, gr.alfion-elb,ang.saks.eolf-elf,zane,kriese e bardhe etj. Fjala epir vjen qarte nga rrenja "ep"-larte, siper, dhe esht fjale e perdorur nga autoret greke per te thene "toka e veriut", "ata qe rrin larte (nesh)", ne kete sens e perdorin edhe sot. Etimologjia jote alternative, edhe pse interesante, duket thjesht spekullim.
fjala peme, qe dmth dru frutore, o fruta vet e atij druri, esht fjala latine, e hyr me konceptin kishtare e frutit te ndaluar.
perse nje popull bujk ka huazuar fjale nga te tjeret? po sepse shqiptaret e bregdetit nen pushtimin romak u influencuan shume nga kultura e tij, duke pervetesuar terma detare, te navigacionit, te peshkimit (peshk,rrjet,varke,fill etj),te ndertimit, te mjekesise etj, dhe ne pergjithesi te kultures latine. nuk do me thene qe skishim terma tone, thjesht ata o morren nje kuptim tjeter o rane ne harrese. nga sllavet kemi marre terma edhe me bazik si p.sh.fjala grusht. dmth huat ndodhin per çdo lloj tipologjia fjalesh, varet nga sa intens ka qene kontakti. me sllave dhe latine ai ka qene shume intens dhe i zgjatur ne shekuj.
Quousque tandem abutere, Hylliarbenor, patientia nostra?
The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing
land
Poster Grande Member
Poster Grande Member
Posts: 257
Joined: Wed Sep 30, 2009 4:30 pm
Gender: Male

Re: Etimilogji e fjaleve...

#698

Post by land »

Quam diu etiam furor iste tuus nos eludet? Quem ad finem sese effrenata iactabit audacia? Hyllo
"They are Nietzsche's over-men, these primitive Albanians — something between kings and tigers."
- Henry Noel Brailsford
HylliArbenor
Senior Member
Senior Member
Posts: 108
Joined: Thu Dec 09, 2010 7:50 pm
Gender: Male

Re: Etimilogji e fjaleve...

#699

Post by HylliArbenor »

Zeus10 wrote:
HylliArbenor wrote:
Zeus10 wrote: Perseri po abuzon, pomum kuptim kryesor ka molle ose frut(kokra e frutit).
Si mund te jesh kaq i pandershem dhe te thuash qe dhe fjalen peme dhe bime(qe jane e njejta gje, nga ana gjuhesore, si dhe kuptimore) ne e paskemi huazuar, prej latineve? Si i quanim ne pemet dhe bimet para sundimit roman?
Qe pema eshte nje dru dhe nje bime njekohosisht, kete e di dhe nje femije kopshti:


Problemi qe ti nuk kupton, apo qe nuk do ta kuptosh, eshte qe si ka mundesi, qe shqiptaret nje popull teresisht baritor dhe bujk i lindur dhe me nje gjuhe vatre larg te qenit gjuhe kulture dhe larg influencave te huaja, do te huazonte kete term nga nje gjuhe teresisht te lindur dhe orientuar per kulturen.
Per me teper, termi korrekt per nje peme ne latinishten klasike eshte arbore, qe jo vetem perputhet me fjalen bimë(beme, berje) por dhe shpjegon fare qarte kuptimin e fjales:

qe bene, qe prodhon

Kjo fjale per me teper une kam pershtypjen, qe eshte dhe emri yne kombetar:

arbore(latin)----arber
albore(italian)---alban
ylli(""grek"")-----pylli
yllirians----pyllirians
epyri(vendi i drunjve)-----epiri
pylloria(kujtimet e Muzakit)---epiri
Zeus mos vashdo te zberthesh nje gjuhe te lashte nepermjet shqipes. Esh diçka krejt absurde, si mund te shpjegosh fjalet e nje gjuhe 2 mije vjeçare me ane te shqipes se sotme? kujton vertet ti qe shqipja ka "ngrire" per 2000 vjet dhe nuk esht evoluar? "shqipja" bashkohore e latinishtes(çfardo lloj gjuhe definojme me kete) ishte PA ASNJE DYSHIM nje gjuhe shume diferente nga shqipja e sotme, aq sa latinishtja esht e ndryshme nga italishtja,frengjishtja o spanjishtja o anglosaksonishtja esht ndryshe nga anglishtja moderne. ti nje "shqiptare" te asaj kohe 100% skishe per ta kuptuar fare, veç ndonje fjale ketu e aty.
rrenja arb/alb esht inoeuropjane jo "shqiptare", ne lat.albus-i bardhe, gr.alfion-elb,ang.saks.eolf-elf,zane,kriese e bardhe etj. Fjala epir vjen qarte nga rrenja "ep"-larte, siper, dhe esht fjale e perdorur nga autoret greke per te thene "toka e veriut", "ata qe rrin larte (nesh)", ne kete sens e perdorin edhe sot. Etimologjia jote alternative, edhe pse interesante, duket thjesht spekullim.
fjala peme, qe dmth dru frutore, o fruta vet e atij druri, esht fjala latine, e hyr me konceptin kishtare e frutit te ndaluar.
perse nje popull bujk ka huazuar fjale nga te tjeret? po sepse shqiptaret e bregdetit nen pushtimin romak u influencuan shume nga kultura e tij, duke pervetesuar terma detare, te navigacionit, te peshkimit (peshk,rrjet,varke,fill etj),te ndertimit, te mjekesise etj, dhe ne pergjithesi te kultures latine. nuk do me thene qe skishim terma tone, thjesht ata o morren nje kuptim tjeter o rane ne harrese. nga sllavet kemi marre terma edhe me bazik si p.sh.fjala grusht. dmth huat ndodhin per çdo lloj tipologjia fjalesh, varet nga sa intens ka qene kontakti. me sllave dhe latine ai ka qene shume intens dhe i zgjatur ne shekuj.
Quousque tandem abutere, Hylliarbenor, patientia nostra?
Trahit sua quemque voluptas-kur do ta kuptosh nje dite do fillosh te arsyetosh me kthjellet..Meqe me bet Catilina ju pergjigjem..Insurgo ut Patria resurgat!! ;)
HylliArbenor
Senior Member
Senior Member
Posts: 108
Joined: Thu Dec 09, 2010 7:50 pm
Gender: Male

Re: Etimilogji e fjaleve...

#700

Post by HylliArbenor »

land wrote:dikur, une dhe mallakastrioti, por qe i pershtatet kesaj teme.
Citim:
Postuar më parë nga mallakastrioti
Pershendetje buddy...
Apulia po do te thote uje po nuk ka lidhje me fjalen mesap.
Ne Gegeri per fjalen uje edhe sot e kesaj dite perdoret fjala "apo"
Kurse fjala mesap ka prejardhjen nga ilirishtja MES=MEZ=duke patur parasysh qe mesapet ishin rrites dhe perdorues teje te mire te kuajve(Fjala MEZ perdoret edhe sot ne shqip).
Prejardhja e fjales mesap=popuj midis dy detesh,eshte hedhur poshte nga shume historian dhe etnologe te sotshem.
Le te marrim fjalen "Hyrja" apo "Uria" qe ka te njetin kuptim me shqipen....
Apo fjalen Bryndisum etj...

Postuar nga land
jo rastesisht ap eshte dhe tek Japiget.

E di qe ishin rrites kuajsh,por per mua kjo do te thote,Mesapia popull ndermjet dy deteve....Mesapet kaluan otranton dhe invaduan jugun italian pikerisht aty ku mbaron deti Adriatik dhe fillon Joni,cuan ne itali kulturen e tyre,mitologjine,alfabetin.
Eshte pikerisht si thote javan,Mesapet jane nga fisi Trako-Ilir Bessi,qe une besoj qe jane nje fis tosk.
Ne disa mbishkrime Messape haset fjala bila=bija egzaktesisht keshtu e perdorin dhe sot e kesaj dite kte fjale arbereshet e italise,pra kemi te bejme me kalimin e germes L ne J,eshte fare e thjeshte te kuptohet pse Apulia do te thote uje....eshte thjesht nje evoluim i Shqipes nga antike ne moderne.

Ps.Fjalen Brindisi e kam shpjeguar mjaft kohe me pare hollesisht,na del fjala shqipe Bri qe haset poashtu anembane italise nga jugu ne veri.


http://www.forumishqiptar.com/showpost. ... tcount=428
E di Land, jam rritur ne Pulja te Italise, madje ne qytetin tim ka nje lagje qe quhet "Japigia" dhe djalekti i zones bart disa fjale qe jane jashtezakonisht te ngjashme me shqipen dhe nuk shpjegohen me ane te italishtes. Po fakti qe mesapet u derdhen ne brigjet e Apuljes nuk do me thene qe u shperndan ne gjithe Italin. Toponomastika qe besohet ka origjine ilire(si Brindisi<mess.brindon<shq.Bri-dmth breg ne forme briri) ndalet ne Pulja dhe ne ndonje vend te kufizuar te Kalabrise.
Jugu esht i gjithe i ndikuar nga kultura e "Magna Grecia"-s kurse veriu esht ne shumice keltik.
Persa i perket shkrimit messapik qe perdor alfabetin grek, duhet kuptuar ne radhe te pare nese ai esht marre nga greqishtja, esht mare direktisht nga gjuha fenikase(nga vjen edhe alfabeti grek) ose esht prodhim i vete mesapeve. Duke marre parasysh qe ky lloj alfabeti perdoresh edhe nga etruske, gjermane, Venete e te tjere, nuk dihet kush e ka shpikur te pare, popujt semite, etrusket o popujt inoeuropjane. Po fakti qe greket lexojne alpha,beta, gamma,delta..çfare fenikasit thoshnin me nje kuptim alef,beth,gammel,daleth etj teoria fenikase esht me e akredituara, sepse gjuhesisht me e llogjikshme.
User avatar
Zeus10
Grand Fighter Member
Grand Fighter Member
Posts: 4227
Joined: Thu Jun 04, 2009 6:46 pm
Gender: Male
Location: CANADA
Contact:

Re: Etimilogji e fjaleve...

#701

Post by Zeus10 »

HylliArbenor wrote:Jugu esht i gjithe i ndikuar nga kultura e "Magna Grecia"-s kurse veriu esht ne shumice keltik.
Aman te lutem, pa na trego pak si eshte kjo kultura e Magna Graeci-as dhe pastaj na ndrico pak me dijen tende per kulturen keltike.
The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing
HylliArbenor
Senior Member
Senior Member
Posts: 108
Joined: Thu Dec 09, 2010 7:50 pm
Gender: Male

Re: Etimilogji e fjaleve...

#702

Post by HylliArbenor »

Orakulli wrote:Hyllin,
Gjuha Shqipe eshte percaktuara si e lashte nga shkencetare të tjerë dhe jo vetëm prej Zeusit.

Stanley A. Rice ne librin e tij “Enciklopedia e Evulcionit", botuar me 2007, shkruan:

“ Ndryshimi gjuhesor ka ndodhur npermjet dy proçeseve: Variance dhe Perhapje.Variance ndodh kur nje gjuhe meme perhapet dhe më vonë ndahet ne grupe te veçanta, dhe ky ka qene proçesi mbizoterues ne rritjen zhvilluese te gjuhes. Shumivca e gjuheve te folura prej Irlandes deri ne Indi jane evoluar prej nji gjuhe te folur prej nji populli qe u shpernda prej Azise Veriperendimore reth 5000 vjete me pare. Ne sejcilin rajon ajo gjuhe divergjoi ne familje ndryshme.Familjet e mbijetuarat Ideo_Europiane jane:
1.Indo-Iranian (sot duke perfshire Hindi)
2.Greek
3. Italik(sot perfshin Italisht, Frengjisht, Spanjisht, Portugisht dhe Rumanisht)
4.Celtic
5.Gjermanik (Sot perfshihen Anglisht, Gjermanisht, Hollandish dhe gjuhet Skandinave)
6.Balto-Slavic (Sot perfshin Rusishten,Polak, Serbisht, Kroatisht, Bulgarisht dhe gjuhet Balltike)
7.Albanian
Latin ishte nji gjuhe meme e te gjithave gjuheve te mbijetura Romane, dhe gjate periudhes se Perandorise Romake ajo ishte gjuha e Kohes. Pasi perondoria Romake ra, meqense komunikimi midis rajoneve ishte minimal, gjuha latina evoloi ne gjuhet e tilla si Sapnjisht, Portugalisht, Frengjisht, Italisht dhe Rumanisht.


Edhe pse ky autor eshte ni kritikues I Cavalli Forza per lidhjen midis gjuheve dhe geneve, prapeseprape e vendos gjuhen Shqipe si familje me vete.
Hyllin,
Nuk guxojne autore prestigjoze te sotem te flasin çaprazçe reth gjuhes Shqipe. I japin vendin qe I takon. Jo bije e Latines, ose neol atin, jo bije e Sllave-balltike, por thjesht nje familje me vete e gjuhes meme. Ky konluzion do te thote qe eshte me afer gjuhes meme, sepse eshte ne derivate te drejperdrejte prej saj, ndryshe nga gjuhet mbesa, stërmbesa.Nëse ajo, në disa raste, ka te njejtat rrenje me Latinishten, kjo sepse ato jane perafersisht në nje shkalle dhe kohe derivimi prej gjuhes mëmë, ose nanë, ose amë.Dhe njisoj ndodh edhe me fjalet shume te vjetra slave, të cilat ne te vertetet jane para-sllavik. Nuk i ka huazime, por vijne prej kohës kur ato ishin tek gjuha meme.


Per ta bere temen me te qarte po jap nji pjese nga autoret Angelo Cangelosi, Andrew D. M. Smith, Kenny Smith në librin e tyre “Evolucioni i Gjuhës” -2006- ku shkruajnë:

“Problemi i origjinës se familjes gjuhësore Indo-Europiane dhe të popujve që flasin gjuhët e saj ka rizgjuar shumë më tepër interes në vitet e fundit sesa me parë, pjesërisht në sajë të librit të Renfrew (1987), i cili sugjeron që bujqit, te cilët filluan të shpërndaheshin prej Anatolise reth 9000 vjet me parë, flisnin gjuhën Indeo_Europiane.
Nji trajtim i ri i problemit është dhëne në nji analizë ende të pablikuar(por shiko Cavalli-Sforza, 2000 ku të dhënat kryesore paraprake jane dhënë) të nji grupi të dhënash leksikore (200 fjale) në 63 gjuhë Indeo_Europiane botuar nga Deyen (1992).Prej nji matrice distancore gjuhësore, elementet e së cilëse janë fraksione të fjaleve më të njëjin rrënjë leksikore për çdo çift gjuhësh, si dhe të transformimit të tyre, për të bërë shkallëzimin e elementeve të matrices në lidhje me kohën e ndryshimit, ne ishim në gjendje te ndertonim nji peme gjuhesore. Rrënja e pemës se ndarë prej te tjerave, gjuha Shqipe , me nje shkalle riprodhueshmerie prej 71 përqind. Gjuha e dytë më e vjetër, që vjen pas gjuhës Shqipe është Armenishtja. Interpretimi i thjeshtë është që gjuha e bujqëve të parë te migruar Anatolian mbijeton sot në dy trashëgimtare të drejpërdrejta:gjuhën Shqipe dhe gjuhën Armene, të cilat rjedhin drejperdrejti prej më të vjetres gjuhe para-Indeo_Europiane ne drejtime të ndryshme, por duke qëndruar relartivisht afër me pikën e origjinës.
Nëqoftëse do ti japim ndarjes se parë të fillimit të ekspansionit te bujqëve para-Indeo_Europian Anatolian , thellësinë kohore të reth 9000 vjete me pare, ne mund te llogarisim origjinen e degeve Europaine, 6000 vjet me parë.Katër degët kryesore (para Çeltik, para-Ballto-Sllavik, para-Italik, para-Gjermanik…[/u]
...Gjuhët më të vjetra, Armenian, Gjuha Shqipe dhe Greqisht, janë më të vjetrat në të dyja pemët e supozuara, por ka disa kundërshtime ne lidhje me dyko(ë)tombishjen e tyre.”
Mua me zuri goja lesh duke thene te njejten gje. Po nuk me duket te keme thene ndonje here qe shqipja esht bije e latinishtes o sllavishtes o ku ta di un. Un thjesht po debatoja per huazimet qe gjejme ne shqip dhe qe esht mire ti marrim parasysh dhe ti ndajm nga leksiku autokton shaiptare, per te pasur nje kuptim sa me te thelle te gjuhes tone. Ndryshe behet nje gogolepsje e tmerrshme.
Un jam 100% i bindur per lashtesine e gjuhes shqipe, madje si nje nga gjuhet me te vjetra dhe konservatore. Veç kam nje vizion te saj si nje degezim(siç e shprehve ti mire me larte) i gjuhes meme indoeuropjane me pekuliaritete te veta dhe me disa trajta conservatore, ashtu siç esht Armenishtja, greqishtja po edhe lituanishtja. Nuk e shoh ate si “baze” o si gjuhe “ançestrale” per zhvillimin e gjuheve te tjera, se per kete ska prova linguistike qe me bindin ne kete drejtim(siç ka p.sh. per latinishten-gjuhet romanxe). Po u zbulua ndonje gje e re, ose te dalin rezultate kerkimore qe te shpien ne kete drejtim do te jem me se i lumtur ti marre ne konsiderate.
User avatar
Orakulli
Star Member
Star Member
Posts: 609
Joined: Sun Jun 14, 2009 5:40 am
Gender: Male
Location: USA

Re: Etimilogji e fjaleve...

#703

Post by Orakulli »

Pikerisht, me percaktue se a eshte e huazuar nje njesi e perbashket, apo vjen ne te dy gjuhet nga gjuha meme,d.m.th jane fjale me burim nga gjuha meme duke derivuar prej saj ne drejtime te ndryshme, ose eshte e kunderta eshte huazuar pikerisht nga gjuha qe sot mbahet si dhenesja e saj fjale, kjo eshte shume e veshtire per tu konceptuar.
Ne language log, gjuhetari i njohur Victor Mair beri nji gafe te madhe , te llojit qe e kane te zakonshme gjuhetaret Europiane, duke percaktuar qe /bùlāji/ 布拉吉 eshte nji huazim i dialektit te veriut te gjuhes Kineze mandarin prej gjuhes Ruse.
After inquiring, I learned from the two students that the word blaji / bùlāji means "dress" and was borrowed from Russian платье. Here's what a blaji / bùlāji looks like...
Here I shall give only a single example, but it demonstrates exactly the same phenomenon as does the borrowing of Russian платье into non-sinographic Northeast oral Mandarin.

http://languagelog.ldc.upenn.edu/nll/?p=2921

Me nje shikim te ceket duket sikur studentet e tij dhe ai kane te drejte, por kur i futesh analizës del e kunderta.
U detyrova te postoja postin e mëposhtem:
Atmir Ilias said,
January 27, 2011 @ 5:29 pm

1.布

Read phonetically: bù
Meaning:
布 remnant.
Remnant Primitive, a hand holding a cloth 巾 – cloth
English Senses For: bu
cloth / textiles / …

2. 拉

Read Phonetically: lā.
Meaning:
扌手 shou3 hand palm
Phonetic meaning, something done with the hand 扌手 – pull
English Senses For: la
outstretch/to hold / to seize / to lengthen / to elongate / extended…

3. 吉
Read Phonetically: jí
Meaning:suffix
Dhe pergjigja gjarper i vjen profesorit ne postin poshte postit tim:
Beware! She is a Manchurian Candidate.
Fjala kineze eshte shume e vjeter e doumentuar, qysh prej kohes kur gjuha ruse nuk ekzistonte.

Eshte habitese lidhja e saj me njesine e gjuhes Skhipe /mbulue/mbuloj/mulue/, ku kemi nje shtese lidhese te nji "m"-je.

Hyllin, ka shume mundesi qe gjuha Latine i ka huazuar ato nga gjuha Shqipe, sepse thjesht Anatolia eshte me afer me venbanimet mijeravjecare te Shqiptareve sesa te Latineve. Me kalue nga Anatolia ne Itali duhet te pershkoje mespermes vendbanimeve te Shqiptareve.
Enigma eshte ende sot qe nuk dime se kush banonte ne Anadoli troje dhe c'fare gjuhe flisnin vetem 600 vite me pare,para ardhjes se Turqeve.
Image
land
Poster Grande Member
Poster Grande Member
Posts: 257
Joined: Wed Sep 30, 2009 4:30 pm
Gender: Male

Re: Etimilogji e fjaleve...

#704

Post by land »

Jugu esht i gjithe i ndikuar nga kultura e "Magna Grecia"-s kurse veriu esht ne shumice keltik.
Nuk je aspak i sakte lol, duhet te kesh kujdes te madh me kete termin magna graecia, e di pse???!!! ja te ta them shkurt.
Tribu te ndryshme nga jugu i ballkanit(term mjaft i ri ky) filluan te kolonizojne jugun italian duke filluar qe nga shekulli i VIII para krishtit...shembull, spartanet themeluan qytetin taras(taranto), messapet dhe japiget kishin arritur dy shekuj me pare ne jugun italian.
Termi magna grecia eshte shume shume i vonshem(shekulli i II pas krishtit), na del per here te pare nga historiani Polibio, Megálē Hellàs, te cilin romaket e perkthyen si magna graecia...e kupton c'dua te them? per 10 shekuj me radhe, pra ne kohen kur jetonin dhe ndertuan qytetet keto tribu, nuk ekzistonte ky term, magna graecia....kur u dha ky emertim nuk ekzistonin me keto tribu, ishin krejtesisht te asimiluara nga roma:D ju tek palla ketij Polibios pas 1000 vjetesh e quajti keshtu....per te bere nje krahasim kot tani, ne vendin tone e quajme shqiperi(dhe te huajt albania), ti teket ndonje idioti akademik pas 1000 vjetesh dhe te na nderroje emrin, dhe te na quaje me nje emer tjeter, kapish? ne qe jetojme tani e quajme veten shqiptare dhe albaneze, q'ashtu pra, ata dikur e quanin veten sipas tribuve, spartane, akej, messape, japige etj.
nje kuriozitet, spartanet e tarantos ne vitin 473 para krishtit u shpartalluan terresisht nga japiget, vetem ne vitin 293 para krishtit legjionet romake, mposhten mesapet dhe japiget te cilet kontrollonin gjithe jugun italian.

emrin e calabria, e dhane dardanet galabri.....jugun italian e invaduan tribu gege dhe toske bashke :D

tani persa i perket veriut, je perseri shume i pasakte, pervec kelteve, jane etrusket, venetet, sabinet, ligurianet etj


Ps. Graecia, emertim percmues romak...graeci, nje tribu e vogel analfabetesh ne veri te atikes, me kalimin e shekujve e humbi konotacionin pexhorativ termi.
"They are Nietzsche's over-men, these primitive Albanians — something between kings and tigers."
- Henry Noel Brailsford
HylliArbenor
Senior Member
Senior Member
Posts: 108
Joined: Thu Dec 09, 2010 7:50 pm
Gender: Male

Re: Etimilogji e fjaleve...

#705

Post by HylliArbenor »

Zeus10 wrote:
1.Indo-Iranian (sot duke perfshire Hindi)
2.Greek
3. Italik(sot perfshin Italisht, Frengjisht, Spanjisht, Portugisht dhe Rumanisht)
4.Celtic
5.Gjermanik (Sot perfshihen Anglisht, Gjermanisht, Hollandish dhe gjuhet Skandinave)
6.Balto-Slavic (Sot perfshin Rusishten,Polak, Serbisht, Kroatisht, Bulgarisht dhe gjuhet Balltike)
7.Albanian.
8.Latin
Dhe ajo e vlen te theksohet me shume force eshte: 'Ne kete grup, pervec shqipes(dhe ndoshta celtishtes, tashme nje gjuhe e vdekur) te gjitha te tjerat, jane ose kane si gjuhe baze, nje gjuhe kulture. Popuj qe skane asgje te perbashket racialisht nga njeri-tjetri, futen ne te njejten familje sepse, gjuhet e tyre kane tipare te ngjashme, psh ruset me serbet, jane shume te ndryshem nga gjaku, paraqitja dhe nga cdo gje qe mund ti dalloj dy kombe, por kur vjen puna tek gjuha, ato si derivate te te njejtes gjuhe liturgjie dhe kulture(Old Church Slavonic) jane gjenetikisht shume te aferta.
Dhe brenda te njejtes gjuhe, si psh greqishtja, ajo eshte shume e ngjashme ne cdo pikepamje, ne ate qe quhet KOINE, por shume e ndryshme nga nje tjeter "greqishte", ate klasike megjithese distanca kohore e saj me Koinen nuk eshte shume e madhe. Ka nje mosperputhje te madhe midis faktoreve ne kete gjuhe, leksikut nga njera ane dhe gramatikes, sintakses, morfologjise, fonetikes nga ana tjeter. Nese e para shfaqet shume e ngjashme me te vjetren, gjithe elementet e tjere te gjuhes shfaqen krejt te ndryshem, gje qe automatikisht hedh poshte justifikimin e distances kohore, qe do te kishte ndikuar njesoj ne te gjithe elementet e saj. Kjo do te thote, qe nena e greqishtes se sotme, nuk eshte nje produkt natyral i nevojes per komunikim, por nje sajese njerezore, mbi bazen e idiomave lokale. Kjo eshte e vlefshme dhe per latinishten, sanskritishten, sllavishten kishtare etj.
Esht krejt e kunderta, serbet dhe ruset kane gjuhe te perbashket(ashtu si ne pergjithesi gjithe anetaret e nje familje gjuhesore) se kane nje etni te perbashket. Ata jane racialisht te perafert(natyrisht me diferenca lokale), panvaresisht se bullgarishtja e vjeter ka influencuar rusishten e vjeter. Ama kjo influence nuk e ndaloj p.sh. rusishten ne zhvillimin e saj si gjuhe sllave orientale, as ne sintaks as ne fonetik, veç i "dhuroj" alfabetin glagolitik dhe disa fjale te perpunuara nga sllavishtja e jugut. Sllavishtja eklesiastike perdorej per liturgjine fetare dhe nga klasa politike, po ishte e ndare nga gjuha e popullit. Kto te dya kurre nuk u shkrine bashke, po u mbjat gjithmone nje bilinguizm i stergjatur, ku sllavishtja liturgjike ishte statike, dhe gjuha e popullit zhvillohej natyrshem, gjerisa kjo e fundit zvendesoj kompletisht te paren ne te gjitha fushat e jetes kombetare(i njejti proces si me gjuhen latine dhe greke). Ne leksikun ruse madje esht ruajtur ne menyre te forte gjurma e gjuhes vikinge.
Post Reply

Return to “Linguistikë”