Etimologjia e fjales.

[Orakulli]

S’dua te lendoj kush, por në zbërthimet gjuhësore nuk duhet vetëm nxënia e madhe arsimore, si –t-u-di, pra studimi, por edhe talenti. Mund të rrinë disa duke nxënë, jo me vite e zite, por me shekuj dhe mund të mos gjejnë diçka që nji talent mund ta gjej me sekonda. Prandaj është quajtur dhe genius, ose gjenius. Strokulli është nji nga ata. Ngaqë e them Unë, orakulli, kjo nuk do të thotë që undë du indirect të ngrej vlerat e mia, ngaqë unë po e vlerësoj atë. Jo, aspak. E verteta është fakt.
Pra Strokulli i dha jete sjelljeve te Mallakstriotit, dhe me nji mbeshtjete te thelle-rrenje te Zeusit beri permbledhjen e arte.
Me ça<> e ça me> e came>Çam(e)
Me thy<> e thy me> e thy me> e thyeme<e thyeme is(ht)>thyemis
Me da<> e da me>e dame>e n’dame>e ndame
U da>+n u da>daun (vetëpësore,pasive)
I da<> da i>dai>+n dai>ndai>ndaj(kalimtare,active)
(II)E dai<dai e>daie>daje>+n daje>ndaje
Me i nda<>I dame>I ndare
Me u nda<u ndame
i ça<çai>çaj
Me i ça<i çam
i thy<thy i>thyi>thyj
e thyj<>thyje>thyej
me i thy<i thym
me u thy< u thyem>
e ba thy< thyeba>thyeva
e be thy<thyebe>thyeve
e bi thy>thyebi>thyevi
e bem thy>thyebem>thyevem
Pra, ne pak fjale Shqipja ka qene shume me sakte se ajo qe kemi sot ne njohje. Shqipja qe kemi sot ne njohje eshte nje transformim i gjate fonetik i saj , pothuaj nje cikel kohor i nji zeti gjuhesor. Habitshem eshte vetm me nji perqindje njesish ku ajo nuk ka levizur aspak zonetikisht. Sic duket studimet e nje gjuhetari anlglez jane te sakta. Ai thote qe fjalet qe perdoren me shume tentojne te ngelen te pandryshuara.

[Mallakastrioti]

Hidronimi i lashte i Lumit Erzen.

Shume here neper harta klasike apo shkrime tekstesh prej autoreve te ndryshem te lashtesise, sillen toponime apo hidronime vendesh e lumenjsh, ku ne shumicen e rasteve mbartin disa forma te keshtuquajtura korruptive, qe mund te jene ne latinisht apo ne te keshtuquajtur greqishte e lashte.
Rastesisht ne kerkimet e mia lidhur Durresit te lashte apo Epidamnit ndesha ne nje studim me titull:
Caesar and Pompey in Greece; selections from Caesar's Civil war, book III (1899)


Author: Caesar, Julius; Atherton, Edward Herbert, 1856- ed

Ku autori i librit Edward Herbert, duke u mbeshtetur ne deshmite e Cezarit ne luften qe beri kunder Popmpeut ne Iliri e pikerisht ne Durres, ka perpunuar nje harte interesante me disa toponime dhe hidronime interesante. Harta ne fjale eshte pikerisht si me poshte:



Ku paraqiten ushtrite e dy forcave kundershtare.

Po te kerkojme te aplikojme kete harte sot, pra per te njohur me mire emertimet e lashta dhe vendndodhjen e tyre, sigurisht perveç Durresit te lashte dhe te sotem, e te vijmeme poshte bie ne sy toponimi p.sh "Petra" apo shqip "Guri" ose "Shkembi":



i cili eshte po i njejti qe sot prej nesh quhet "Shkembi i Kavajes"



Pra pozicioni gjeografik eshte i njejti, apo me sakt vendndodhja sipas pershkrimit te Cezarit dhe autorit perputhen.

Le te vijme me poshte ku ndeshim ne dy hidronime te tjera dhe ne kete rast ato te nje Liqeni quajtur "Porthium" si dhe te nje lumi me emrin "Palamnus":



Ku emri i ketij Liqeni sot eshte ai qe quhet "Liqeni i Durresit".



Na ngelet te kerkojme disi me teper lidhur emrit te lumit "Palamnus". Duke kerkuar me tej lidhur ketij lumi, informacione na sjell p.sh John Anthony Cramer ku ne librin e tij "A geographical and historical description of ancient Greece, 1: with a map " ne faqen 55 gjejme pikerisht si me poshte:



Ku Cramer eshte i mendimit qe ky lum eshte Erzeni i sotem i cili grykederdhjen e tij e ka ne Veri te Durresit:



Pra po ta paraqesim harten sot si rezultat do kemi diçka te ngjashme:



Por le te kerkojme te sjellim edhe shkrimin e Scylax (of Caryanda) ne librin "Geographica antiqua" ku pikerisht ne faqen 21 shkruhet si me poshte:



Ku ne latinisht ky lum quhej "Palamnus", por interesant eshte si sillet ne te keshtuquajtur greqishte e lashte, pasi lexohet pikerisht "PALAMNO"



Mos valle Erzeni ishte ai lum qe nga banoret e vendit thirrej i -PA LAMN-?

[land]

............................................

[Mallakastrioti]

Toponimi apo emri i qytetit te Kavajes permendet edhe prej Tit Livit. Pjesa e librit te meposhtem eshte shkeputur prej :

Dictionary of Greek and Roman geography ...
William George Smith

[Orakulli]

Mallakastriot!
Ajo qe eshte djegur ne librat e vjeter, ose cfare nuk eshte dashur te shkruhet nuk do te thote qe nuk ka ekzistuar. Librat e Kishes katolike te lashtizuara me emra diodoresh dhe Skylakesh nuk thone gje. Ka mundesi qe jane bere nga prifterinj qe dinin historine e parandodhur sepse ata vete do te shkruanin skenarin e filmit Histori per popujt, por nuk njohin aspak vendin e ndodhjes se peralles. Formojne aty per aty ndonjiemer dhe ja vendosin ndonji Lumi. Shqipja ishte ne fakt gjuha e folur jo vetem ne Iliri, por ne Rome dhe ne Athinen e asja akohe. Keshtu qe ata qe shkruajten me vone duhet kishin ne fakt librat e vertete ku dihej kjo gje dhe prandaj ishin ne problem te madh kur shkruanin mashtrimin. Nuk dinin cfare emri te panjohur te vinin sepse do te dihej prej gjuhe foleseve te mevonshem te asaj gjuhe. Ndonjiher i kthenin dhe permbrapthi fjalet e Shqipes si rasti i Romul, i cili eshte i pranuar prej shkences se sotme qe do te thote /lumor/, por se ku eshte /lumi/ si emer ,mbiemer, ose ndajfolje, kurkush se kupton sot.
Kur vjen puna per emrat ne hartat e ilirise dhe Epirit, une kam shume veshtersis, ndersa per emrat e vendeve,lumnjve, fshatrave e qyteteve ne hartat e tyre, i gjej me lehtesi rrenjet nga Shqipja. Mesa duket mendonin se e kishin ndare tashme territorin dhe c'ka shkruhej si emer brenda terrorit te perandorise, shtetit, ose mbrterise i perkiste gjuhes se atij populli qe ndodhje brenda gardhit dhe jo ndonji gjuhe tjeter. Ata qe i drejtonin dinin me sakte menyren sesi mendojne zakonisht njerezit.
E di se cfare me ndodhi sot?
Do te shkoja per te nxjerre nji ID per dike dhe kur parkoja para zyrava te Driver license&ID gruaja me pyeti,"cfare do te thote "crib" ne Anglisht?".Kur une e pyeta pse, ajo me tregoi tabelen e madhe mb hyrjen e nje dyqani kur shkruhej "Crib&Bed outlet", te ciln nga kerkimi me vone ne internet e mora vesh qe ishte emri i njohur i nji kompanie mobiljeje ne Cikago. Une u pergjigja qe nuk e dija. Por, te them te drejten me ra ne sy "crib" dhe duke ditur mashtrin e persembrapthit latino-grek, i thashe pa medyshje qe duhet te jete krevat femije. Para se te shkojme per ID, jam kurioz te di se cfare eshte", Thashe une. Hyme ne dyqan dhe kur vajtem ne fund te dyqanit pame krevate femijesh te vendosur bukur njeri pas tjerit me tabelat siper ku ishte shkruajtur "crib".
Si e gjete erdhi menjihere pyetja pasi dolem jashte. Eshte fjala /bir/ e Shqipes e kthyer persembrapthi- i thashe.
Une mendoj se keto jane shume me te rendesishme per gjuhen sesa emri i lumit te Erzenit, ose i malit Alban ne ameriken latine, ose i Gentit, Cezarit dhe gjithe peranadoreve-mbreterve romako-greko-ilire.
Ato libra, mallakastrioti, tingellojne tek une si masturbime mendore te prifterinjve qe e kishin ndaluar te kishin sex dhe familje, nen korrektimin e zgjuar te Papeve.
Prandaj Krishti cfaq neurozat e nje personi qe nuk ka bere kurre sex, qe po te lexosh Frojd edhe te tjeret pas tij, mund ti kuptosh me mire pasojat e nji jete te atetille. Librat per Krishtin dhe fene jane shkruar nga te njejtat duar qe lashtezuan librat e mesjetes mbi madhestine e racave imagjinare qe kishin ne dore dy Kishat. Edhe ata ishin nga e njeta rrenje qe jemi edhe ne, por nuk e pelqenin me merat e vjeter ekzistues.Difekt njerezor ky. Ishin Shqiptare te vjeter, por edhe kjo rashme nuk ka rendesi. Per gjuhesine e sotme nuk kane me rendesi Romako-Greket imagjinare te madherishem e me histir po imagjinare te madherishme, Krishti neurotik, prifterinjte e ndaluar ne seks njesoj si i adhuruari i tye Krisht, si dhe dhe papet e zgjuar qe jane te vetmit e mbijetur ne kete beteje. Midis se vertetes reth gjuhes dhe genjeshtrave te medha qendron pengesa me e madhe, e cila eshte paragjykimi yn. Pargjykimet tona nuk kane ndonji peshe kur jane ne popull, por rendojne kur jane ne shkencetare , sepse ata supozohet qe te ndryshojne gjendjen e ulet e menyres se menduarit ne kete drejtim. Ka shkencetare, ose te njohur si shkencetare sot, qe shkruajne ndonjihere qe behet fjale per madheshtim Shqiptaresh per te kaluar, por qe nuk kuptojne qe ato qe jane pranuar si te verteta mbi greko-romaket mund te behet e njejta fjale per nacionalizem-plak te shqiptareve te vjeter, ndoshta pasi veshen veladonin e priftit te madh.
A e veshtire me dal nga korniza qi vete i'a kena vone vetes.

[land]

Me kete rast po jap edhe mendimin pe etimologjine e emertimit ÇAM> > ÇAMURI=vend i begate,i TE MIRAVE.

mesa di une emertimi CAM vjen nga lumi CAM, po ai lume qe greket sot e quajne Thyamis.
nuk ka pse te ngaterrohet cam me kam. mos i beni lemsh gjerat please.

nuk po futem ne detaje por shoh qe ne postimet e siperme po spekullohet mjaft.

Jam dakort me ty landi, por per mendimin tim dhe Thyam eshte sinonim me Cam. Pra kemi "i cam" dhe "i thym"
Thyamis "i thiem, i thier isht" ? Si mendoni?

Mund ta shpjegosh me shume idene LOL...psh e kam te veshtire te kuptoj si mund te cahet nje lume, apo cfare canin-thyenin Camet.

po te drejtohem ty, sepse nga ty doli shpjegimi i cam

kete shpjegmin thyej, i thyer, e kam degjuar vite me pare nga njefare sharlatani nezir myrtaj.

[Zeus10]

Ndoshta emri i thym, i eshte vene ne krye te heres lumit, duke pasur parasysh karakterin e trajektores se rrjedhes se tij, qe ne fakt eshte shume e perkulur dhe e thyer:

[Strokulli]

"The Tzami inhabit all the regions south of the river Thyamis.."

Dimos isht ljumi që thyante/ndante fiset Çame më poshtë nga t'jetret më ljartë..

[Orakulli]

Në Spanjisht, fjala "Tamiz": eshte nji objekt i perdorur per te n’dare ujin prej ushqimit, ose per te n’dare pjese te ngurta prej likuideve. Ka formen e nji kusie me shume brima,vrima të bera ne të.

Çamçe thuhet: “Di mo”, cila kupton kupton janë dy. Kuptohet që “di” është karakteristikë e atij dialekti ku “y”-te e gegenishtes i kthen në “i”.
Shikoni mashtrimin e hartes greke. Toponimi është “grigohor”, dhe jo “grekohori”,”mazrek” dhe jo “mazareku”,vendbanime të perhershem vetëm me shqipfolës.

[martin3456]

Me kete rast po jap edhe mendimin pe etimologjine e emertimit ÇAM> > ÇAMURI=vend i begate,i TE MIRAVE.

mesa di une emertimi CAM vjen nga lumi CAM, po ai lume qe greket sot e quajne Thyamis.
nuk ka pse te ngaterrohet cam me kam. mos i beni lemsh gjerat please.

nuk po futem ne detaje por shoh qe ne postimet e siperme po spekullohet mjaft.

Jam dakort me ty landi, por per mendimin tim dhe Thyam eshte sinonim me Cam. Pra kemi "i cam" dhe "i thym"
Thyamis "i thiem, i thier isht" ? Si mendoni?

Mund ta shpjegosh me shume idene LOL...psh e kam te veshtire te kuptoj si mund te cahet nje lume, apo cfare canin-thyenin Camet.

po te drejtohem ty, sepse nga ty doli shpjegimi i cam

kete shpjegmin thyej, i thyer, e kam degjuar vite me pare nga njefare sharlatani nezir myrtaj.

Landi, une nuk e mbaj veten per ekspert, dhe nuk hodha ndonje teze ketu per te mbrojtur. Ishte thjesht dicka qe e kisha ven re me kohe dhe gjeta momentin qe u hap si teme per ta thene "per te dhene nje mendim". Me lart u shpjegua shume bukur dhe skishe nevoj qe te me pyesje mua. E kam ven re tendencen tende qe here pas here ironizon pa qen nevoja, vetem se dikush eshte i nje mendimit ndryshe nga i yti apo thot dicka qe seshte ne gustot e tua. Nejse so po duket sikur po te bej moral, por mire do ishte ta merje ne konsiderat per hir te forumit dhe temave.
Pergjigjen po ta jap, mbase jo ashtu sic e deshiron ti
Lumi nuk mund te Cahet Landi, vetem ne bibel ndodhin keto gjera por ajo qe ben lumi eshte qe Can token ose e thien ose e ndan mund ti vendosesh ca emri te duash.
Klm.

[land]

Martin, me ke keqkuptuar, nese e ve re me kujdes nuk te ironizova ty(por gjenite qe te moren meriten LOL), si dhe njekohesisht me interesonte shume shtjellimi jot me i gjere, meqenese nga ty i pari e lexova shpjegimin e fjales CAM...i cam, qe me duket mjaft interesant, ka te ngjare qe je shume afer te vertetes ose i ke rene ne koke.

persa i perket thyamis anetaret me siper shoh qe bien dakord me etimologjine sipas grekeve, duke shtuar vetem kaq qe i thyer eshte fjale shqipe...dmth etimologji alla nezir myrtaj, i cili nga greket e ka kopjuar.

Chameria was mostly used as a term for the region of modern Thesprotia, during the Ottoman rule. It is of uncertain etymology. It possibly derives from the ancient Greek name of the Thyamis river, which in Albanian language is called Cham (Çam).

kurse une kembengul qe emertimi CAM eshte shume i lashte, dhe thyamis eshte i mevonshem, dhe emri lidhet patjeter me qytetin CAMMANIA(filati i sotem)..... i cam mos ndoshta eshte kufiri qe ndante dy fise epirote, chaonet dhe thesprotet????? pra i cante.

Martin, respekt per ty.

[martin3456]

Faleminderit Landi, respekte dhe ty. Nuk ka problem qe su kuptuam, e rendesishme eshte qe te meremi vesh

Per emrin e krahines se Camerise kam qen gjithmon kurioz te di se nga e ka prejardhjen.
Nje shtjellim etimologjik me te plote se sa i beri Orakulli nuk mund te ta jap dot, per faktin se nuk jame i kesaj fushe, jam thesht simpatizant

Greket i qendrojne temes se Thyamis eshte i pari por pa i dhene nje shpjegim se cdomethne ky emer (sic bejne me te gjith emrat). Tani ne Greqi ky lume quhet Kalama qe eshte prap nje emer qe lexohet shqip.

Edhe une jame i te njejtim mendim se emertimi Cam duhet te jet me i hershem sepse emertimi origjinal duhet te jete sic vete quhen dhe banoret e zones (pra dhe pas gjithe ketyre emertimeve emri i banoreve ka ngel origjinal). Nuk mund te them dot per "CAMMANIA(filati i sotem)" sepse mundet qe Filati ta ket mare si emer nga vet krahina, pra e kunderta. Dhe duke i qendruar mendimit per lumin qe e can kete krahine ne mes nuk mund te them dot per Filatin.
Duke pare dhe emertimet e tjera qe i jane bere kesaj krahine dhe duke i lexuar shqip del ne perfundimin se keto emertime kane te njejtin kuptim (prandaj dhe dola ne ate perfundim). Nuk mund te them dot se perse eshte quajtur me keta emra te tjere, per efekt shqiptimi, perkthimi apo dialektesh. I rendesishem eshte fakti qe kemi nje lume ne mes te kesaj krahine qe ka mare dhe emrin.
" I Cam" apo i "Thyer" eshte emrtim qe i behet nje dukurie te dhunshme prandaj per mendimin tim smund te perdorej per emritm ndarjesh te kufirit.

[Orakulli]

Atë emën e kemi në dy emra lumenjsh ne Europë, dhe ne njisitw të lindura prej gjuhës shqipe. Eshtë emni “thyamis” , i cili nuk është aspak "joshqip" sepse dikush thotë që është "grek", është lumi i Londrës “Thames”, i cili deri diku besohejj që kishte lidhje me lumin **Thyamis, or “Thyamus, por kur kuptuan se ç’farë ishin duke thënë që ajo kishte lidhje me Shqiptaret e sotëm, akademikët e Londrës u tërhoqën.Kur shpjegojnë “gjuhëtarët” e njohur, dhe historianët po ashtu, i shmangen plotësisht përmëndjes së faktit që quhet Çamët janë shqipfolës. Duket hapur komploti i “librashkruesve”. Nji subjektivitet i pashpjegueshëm.
Strabo shkruan që **Thyamis tashme quhet *Glycus dhe **Acheron quhet *Kalamas. Nëse Strabo ështe i vërtetë, që deri diku disa shkrime të tij janë shumë befasuese ne krahasim më të tjerët e grupit të lashtizuar, ai vërteton hapur që emni **Thyamis është më i vjetri dhe po ndroheshin që në kohën etij.
E kuptoni ku qëndron ngateresa? Vetëm tek e thjeshta që Shqiptaret kane qene gjitmone grekët e vërtetë të lashtësise, kuptohet nje race emadhe në atë kohe që perfshinte vendabanime te saj që nga Anatolia deri ne ne emrat e sotem Spanje, france(dordonja), itali, Irlande, gjermani, vendet Nordike. Ata flisnin nji gjuhe të ngjashme tek njëri tjetri dhe në bazë te gjithave qendrontë gjuha e vjetër shqipe. Ata ishin nji popull i vetem i pandare me emra kombesh e shtetesh.Shqipja ne shume njesi ndryshon vetem me transformim zonetike te greqishtes se vjetër, por nuk eshte 100 % ajo.Shqipja eshte gjidhensja.
1. Ngateresa erdhi shumë vone, kur u ndertua nji race artificiale moderne dhe i vune nji emer te njejte me ate te grekerve te lashtesise, sepse thjesht donin te ndërtonin vëndin e madhështisë së origjinës Europiane në raport me Kulturat e tjera me madheshti natyrore , të pagenjyer, dhe me qendrueshmëri në mijvjecarë.
2. Duke mohuar Shqipen ata bëne nji gabim të madh, mohuan historine e arcës së vet pra kohes të trillimit te tyre. Ata mohuan madhështinë natyrore shumë herë më të mdhe:origjina e vërtete e shkrimit qëndron tek të parët e shqiptarëve dhe te tyreve njekohësisht:pellasgët-gojë-folësit. Pellasgët e kishin ndertua alfabetin e tyne shumëmijevjecarë se historia që ata trilluan në lashtëzimet e tyre mipoe-neurotike tre mijevjecare.
Ato të gjitha janë të Shqipes, dhe vetëm Shqipja e gjallon. Ështe tjetër punë që vonë u munduan ti shkatëronin për të fshirë të vërtetën . Ne fund arritën të përdornin dhunën dukë ndjekur nga tokat ë tyre mijëra vjecare popullsinë më të vjetër te Europës, popullsinë Came, provën e gjalllë kudër prallës së tyre, përdorur forcaën e shtetit dhe kishës për tu kthyer gjuhën gjithë të bardhëve te greqisë, races se parë shqipfolëse. Dhe e bënë. E bënë në nji kohë kur ç’do poshtërsi ishtë e mundur të behej realitet.
Por në librat e grupit të lashtëzuar mund të kuptohet vetëm kaq:Laumi Thyamis është një kufi midis Thesprotise dhe Kestrines, e cila ne fakt eshte “kastria”.

[land]

The Thames, from Middle English Temese, is derived from the Celtic name for the river, Tamesas (from tamēssa). The name probably meant "dark" and can be compared to other cognates such as Irish teimheal and Welsh tywyll "darkness" (Proto-Celtic temeslos) and Middle Irish teimen "dark grey".

[land]

Pausania thote.

"Helenus on his death passed on the kingdom to Molossus, son of Pyrrhus, so that Cestrinus with volunteers from the Epeirots took possession of the region beyond the river Thyamis, while Pergamus crossed into Asia and killed Areius..."

e riperseris per te disaten here, emri i meparshem i Cestrine(Filiates, apo Filati) ka qene Cammania.

...Cestrine ka lidhje me Cestrinus(nga miti)



tjeter....emertimi CAM eshte shume me i vjeter se gjithe fuckin' pausaniat dhe strabonet e botes