"Moreover, you scorned our people, and compared the Albanese to sheep, and according to your custom think of us with insults. Nor have you shown yourself to have any knowledge of my race. Our elders were Epirotes, where this Pirro came from, whose force could scarcely support the Romans. This Pirro, who Taranto and many other places of Italy held back with armies. I do not have to speak for the Epiroti. They are very much stronger men than your Tarantini, a species of wet men who are born only to fish. If you want to say that Albania is part of Macedonia I would concede that a lot more of our ancestors were nobles who went as far as India under Alexander the Great and defeated all those peoples with incredible difficulty. From those men come these who you called sheep. But the nature of things is not changed. Why do your men run away in the faces of sheep?"
Letter from Skanderbeg to the Prince of Taranto ▬ Skanderbeg, October 31 1460

Etimologjia e fjales.

Diskutim profesional për gjuhën.
Post Reply
User avatar
Orakulli
Star Member
Star Member
Posts: 609
Joined: Sun Jun 14, 2009 5:40 am
Gender: Male
Location: USA

Re: Etimilogji e fjaleve...

#1291

Post by Orakulli »

Si ka ndikuar Shqipja ne gjuhet e tjera?
Eshte germa "z" perseri. A z=eshte z, por eshte "z' me origjine formuese piktogramike. Origjinat e formimit jane ato qe nuk kuptohen ne gjuhesi.
Image
User avatar
bardus
Star Member
Star Member
Posts: 882
Joined: Mon Jan 30, 2012 3:44 pm
Gender: Male

Re: Etimilogji e fjaleve...

#1292

Post by bardus »

Etimologjia e fjales anije.
Me kete fjale jane marre shume etimologjiste per ti gjetur prejardhjen.
Majeri ja kerkonte origjinen andej nga lindja mesme por nuk e gjeti ne gjuhen turke.Origjinen e kesaj fjale e gjeti prof.Cabej i cili i gjetur i vetem perballe etimologjisteve te shume sllave te cilet thonin se shqiptaret zbriten nga malet ne mesjete dhe si argument sillnin gjasme mungesen e termave detare ne shqip,provoi se kjo seshte e vertete me ane te interpretimeve te shumte qe ai solli.
Fjalen anije ai e lidhi me ane ,ene si dhe tek nje dokument romak ku thuhej se " delegacionet ilire vinin me mjete lundruese qe i quanin anije",pra eshte e qarte se kjo eshte nje fjale e lashte ilire e per me teper iliret qene edhe lundertare te zot.
Image
edhe ne greqishten e lashte:
Image


Kjo nuk eshte aresyeja qe e solla fjalen anije ketu por sepse kjo fjale gjendet edhe hebraishten e lashte si onije dhe skam dyshim eshte e njejta fjale.

Image

Nqs ndonjeri pyet si shkoi kjo fjale ne hebraisht, mund te gjeje me shume informacion ne kete forum:

http://www.arberiaonline.com/viewtopic.php?f=42&t=2528
User avatar
ALBPelasgian
Galactic Member
Galactic Member
Posts: 2113
Joined: Sun Jun 28, 2009 7:57 pm
Gender: Male
Location: Prishtinë (Prima Justiniana)
Contact:

Re: Etimilogji e fjaleve...

#1293

Post by ALBPelasgian »

Mjaft bindese! Metodikes se Cabejt i ka munguar vetem nje gje: krahasimet me greqishten e vjeter. Besoj qe puna ne lemin e etimologjise do te kishte dhene shume fryte sikur te mos vijohej studimi permes skemave perjashtuese: greqishtja e vjeter ishte 'kentum', shqipja e sotme eshte 'satem', pra s'kane ndonje lidhje njera me tjetren. Rrjedhimisht, krahasimi midis ketyre dy gjuheve shihej si tabu. Sidoqofte, Cabej mbetet nje prej njohesve me te medhenj te shqipes. Gurra burimore e fjaleve qe kane te bejne me lundrimin, peshkatarine dhe gjithcka tjeter te botes detare eshte e pasur, por e pahulumtuar si duhet. Prandaj nuk kane qene te pakte gjuhetaret si Georgiev qe e kane mohuar autoktonine e shqiptareve ne Adriatik e Jon duke u mbeshtetur ne gjoja 'mungesen' e termave te botes detare.

P.S: Bardus ke njohuri te cili burim romak saktesisht permendet kjo fjale 'anije'? Se neqoftese eshte e vertete, atehere barazimeve shqip-ilirisht i shtohet edhe nje me shume. Une pajtohen me J.A.Fine, nje prej medievisteve me ne ze per Ballkanin i cili thote (po e parafrazoj): 'Shqipja mund te kete shume me shume fjale ilire sesa c'mendojme'. Ai i meshonte faktit qe sikur ilirishtja te ishte e dokumentuar ne forme te shkruar, atehere do te gjenim shume me teper fjale shqipe...
Ne sot po hedhim faren me emrin Bashkim,
Qe neser te korrim frutin me emrin Bashkim!
User avatar
Zeus10
Grand Fighter Member
Grand Fighter Member
Posts: 4227
Joined: Thu Jun 04, 2009 6:46 pm
Gender: Male
Location: CANADA
Contact:

Re: Etimilogji e fjaleve...

#1294

Post by Zeus10 »

Image

Jam shume kurjoz te di, si arriti Cabej ne konkluzionin qe anije, buron nga fjala anë. Fjales ""greke""" i mungon a-ja dhe sic mund te shihet ajo ka per rrenje:

ναυ ose ναι qe lexohen

nai ose naj

A kemi ketu thjeshte nje nderrim vendesh te tingujve nga njera gjuhe ne tjetren, si me poshte:

nai(greek)<----->anij-e(alb)??

qe detyrimisht te shtyn te mendosh, qe kemi te bejme me te njejten fjale, perdorur ne dy menyra te ndryshme dhe jo me dy gjuhe te ndryshme.
Nuk duhet harruar qe format nij dhe naj jane perkatesisht format e folura te foljeve ndij(ndiej) dhe ndaj.
The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing
User avatar
bardus
Star Member
Star Member
Posts: 882
Joined: Mon Jan 30, 2012 3:44 pm
Gender: Male

Re: Etimilogji e fjaleve...

#1295

Post by bardus »

ALBPelasgian wrote: .P.S: Bardus ke njohuri te cili burim romak saktesisht permendet kjo fjale 'anije'? Se neqoftese eshte e vertete, atehere barazimeve shqip-ilirisht i shtohet edhe nje me shume. Une pajtohen me J.A.Fine, nje prej medievisteve me ne ze per Ballkanin i cili thote (po e parafrazoj): 'Shqipja mund te kete shume me shume fjale ilire sesa c'mendojme'. Ai i meshonte faktit qe sikur ilirishtja te ishte e dokumentuar ne forme te shkruar, atehere do te gjenim shume me teper fjale shqipe...
AlbPelasgian, me vjen keq qe se kam burimin e atij dokumenti romak por fjala anije eshte pranuar si fjale e gjuhes shqipe edhe nga etimologjiste te tjere.Une mendoj se edhe sikur ta pranojme se eshte huazim qe jam i bindur se nuk eshte prape se prape nuk e demton vazhdimesine iliro-shqiptare per te cilen nuk dyshohet tashme.
Stuart Edward Mann tek libri tij "An Albanian historical grammar" 1977 :
Image

Julius Pokorny pasi nxjerr fjalen latine ferveo te ardhur nga brume e gjuhes shqipe pohon me plot gojen se :
Jo vetem qe shqiptaret jane pasardhesit direkt te Ilireve por Albanet ne Alba Longa sollen me vete formulen e tyre te birres
nga Iliricumi(Albanoi,Iliria).

Image
User avatar
Strokulli
Poster Grande Member
Poster Grande Member
Posts: 237
Joined: Fri Oct 29, 2010 12:37 am
Gender: Male
Location: Albanìa/Arbani

Re: Etimilogji e fjaleve...

#1296

Post by Strokulli »

bardus wrote:
ALBPelasgian wrote:Une pajtohen me J.A.Fine, nje prej medievisteve me ne ze per Ballkanin..
Ai i meshonte faktit qe sikur ilirishtja te ishte e dokumentuar ne forme te shkruar, atehere do te gjenim shume me teper fjale shqipe..
Jo vetem qe shqiptaret jane pasardhesit direkt te Ilireve por Albanet ne Alba Longa sollen me vete formulen e tyre te birres..
Ndë vjëtin 1415, një shkruos grekobizantin me ëmën Μάζαρις i thërriste arbarorët "Ιλλύριοι" - ως 'Αλβανοί' (http://en.wikipedia.org/wiki/Mazaris - «The term Illyrians was utilized in late medieval texts such as in Mazaris' Journey to Hades, 1415, where the term was used to designate "Albanians"»).

-----------
Adhe pa pasunë (si për dreq) kurrnjë fjalor të njëmënd të përpiluom, por ûötem tuke pasunë në dorë cadò të rralla dëshminje që na janë shkruor si "Ιλλύριοι", mond'hena me û gjëtë fjalë arbarishte me jaftë (si, për shëmbull, mal, dardh, mand-a, bardh-i, madh, thik-a, re-në, dre-ni, ułk, delme, me-bërsì-jtë, bërr-akë, arr-a, dhe tj. http://en.wikipedia.org/wiki/Illyrian_languages). E kaqëth.
Gardhi i Ondrrave
Senior Member
Senior Member
Posts: 153
Joined: Fri Jan 20, 2012 4:09 pm
Gender: Male

Re: Etimilogji e fjaleve...

#1297

Post by Gardhi i Ondrrave »

Nuk ka asnji prov qi fjala anije asht huazim prej cilido gjuhet. Anije asht fjal puro shqipe, dhe rrjedh prej fjals ene, qi asht ane ne te njejtes. Fakti interesant qi ekziston ne hebraisht nodh sepse folklori hebraik asht i mushun plot me fjal indoeuropjane, sidomos ne mitologji. Noa lundetari, ka ne emnin e tij rranjn e fjales anije, si ne islandishten e lasht nau-anije, pra ai qi narton ose lundron me anije. Zeus, -ja finale asht nji mrapashtes tipike e gjuhs shqipe dhe ka origjin te lasht. E ke mjaft frekuente gjuht gjermane te lashta.
User avatar
Zeus10
Grand Fighter Member
Grand Fighter Member
Posts: 4227
Joined: Thu Jun 04, 2009 6:46 pm
Gender: Male
Location: CANADA
Contact:

Re: Etimilogji e fjaleve...

#1298

Post by Zeus10 »

οι "Πελοποννήσιoι" ως Έλληνες,
οι "Ιλλύριοι" ως "Αλβανοί"
οι "Αιγύπτιοι" ως Ρομ
Kjo konfirmom dhe njehere ate qe eshte bindja ime, qe Hellenet kjo race religjioze dhe JO etnike, nuk e kaperxente Peloponezin ne territoret e saj.
The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing
User avatar
Orakulli
Star Member
Star Member
Posts: 609
Joined: Sun Jun 14, 2009 5:40 am
Gender: Male
Location: USA

Re: Etimilogji e fjaleve...

#1299

Post by Orakulli »

Cabej edhe dhjetra te tjera jane plotesiht jashte argumentit. Shikimi i tyre gjuhesor eshte i kufizuar dhe fatekeqesisht nuk shpreh gje tjeter vecse injorancen e gjuhesise. Gjuha eshte krijuar ne te pakten 120 mije vjete, ose sic thote Noam Chomsky aty tek 200 mije vite, dhe ate qe tezon cabej e kane hedhur me kohe ne koshin e plehrave. Mjafton vetem nje fjale e tyre "deti" te permendet dhe e permbys te gjitha, ose Homeri duhet pranauar qe ka qene malok. Mendimi i Cabejt eshte njesoj si mendimi medioker njerezor qe perpiqet te thote cka upelqen te tjereve dhe gjera qe kuptohen lehte. Ai lloj te menduari eshte injorance.
Image
User avatar
bardus
Star Member
Star Member
Posts: 882
Joined: Mon Jan 30, 2012 3:44 pm
Gender: Male

Re: Etimilogji e fjaleve...

#1300

Post by bardus »

ALBPelasgian wrote: Prandaj nuk kane qene te pakte gjuhetaret si Georgiev qe e kane mohuar autoktonine e shqiptareve ne Adriatik e Jon duke u mbeshtetur ne gjoja 'mungesen' e termave te botes detare.
Sulmi ndaj autoktonise shqiptare vazhdon edhe sot nga dora e re e linguisteve sllave, qe ndjekin te njejten metode si te paraardhesve te tyre.Ketu poshte po sjell nje pjese te nje artikulli te Abdullah Konushevcit shkrimet e te cilit i lexoj me kureshtje te madhe, ku kundershton disa ide te nje fare etimologjisti nga Slovenia Alaksander Lloma i cili kundershton ashper Cabejn.




Abdullah Konushevci: Çabej për autoktoninë e shqiptarëve në dritën e toponimeve


Eqrem Çabej
ÇABEJ PËR AUTOKTONINË E SHQIPTARËVE NË DRITËN E TOPONIMEVE

Nga Abdullah Konushevci

Me sa duket, të paka janë studimet e Çabejt, që kanë zgjuar një interesim më të madh se ato lidhur me autoktoninë e shqiptarëve në dritën e toponimeve a emrave të vendeve,[1] që tregojnë njëkohësisht vazhdimësinë e pashkëputshme a të drejtpërdrejtë të shqiptarëve nga stërgjyshërit e tyre — ilirët.
Nuk është për t’u habitur, prandaj, pse objekt i sulmit më të ri të shkencës serbe janë pikërisht arritjet e pamohueshme të profesor Eqrem Çabejt, që me forcën e argumenteve shkencore rrënoi që në themel ngrehinën e dijetarëve, që mohonin dhe kundërshtonin autoktoninë dhe vazhdimësinë e shqiptarëve në trojet e tyre të sotme që nga periudha antike e deri më sot.
Aradhës së mohuesve të prejardhjes së drejtpërdrejtë të shqiptarëve nga ilirët dhe të autoktonisë dhe vazhdimësisë së tyre në trojet e sotme, si: Vajgand, Selishçev, Georgiev, Popoviq, po i shtohet edhe linguisti Aleksandar Lloma, i cili në një studim të gjatë “Sllovenët dhe shqiptarët deri në shekullin XII në dritën e toponomastikës”[2], mundohet me mish e me shpirt të hedh poshtë përfundimet e Çabejt për autoktoninë e shqiptarëve në dritën e toponomastikës.
A. Lloma, sado që pajtohet se që nga pionieri i albanologjisë fon Hani etnonimi ilir Dalmatae dhe kryeqyteti i tyre Delminium shpjegohen me fjalën shqipe dalme/delme (mendim ky i përqafuar edhe nga P. Skok), Dardanai me fjalën shqipe “dardhë”[3], si tregon edhe emri i qytetit Krushevac (sipas po linguistëve serbë — një kalk ky i “dardhës”), kurse Dimalium me “mal”, megjithatë konstaton se këto janë vetëm pjesë e trashëgimisë së gjuhëve relikte, si] janë ilirishtja dhe trakishtja, për të përfunduar: “Marrë guximin këtu të bëjë me dije mbresën time të zymtë se emra antikë me etimologji të pakundërshtueshme shqiptare në Gadishullin Ballkanik nuk ka: sipas të gjitha gjasëve dy interpretime Karpati: shq. karpë ‘shkëmb’ dhe Beskidi: shq. bjeshkë ‘kullotë malore’ lidhen me dy masive malore jashtë Ballkanit”[4].
Por, interpretimet Dalmatae, Delminium, Dardania, Dimallum, sipas tij, ani pse të pranuara nga të gjithë albanologët me peshë, nuk mund të jenë shqipe!?
Është ky vetëm njëri nga “margaritarët” e studiuesit A. Lloma, i cili, sa herë që faktet gjuhësore nuk futen në kornizën e skemës së tij për ndërmjetësimin dhe epërsinë e elementit sllav në toponomastikë, ai priret të bëjë lloj-lloj përbishtnimesh e përçudnimesh gjuhësore.
Aleksandar Lloma, ndryshe nga paraardhësit e tij, ka sado-kudo një dije për fonetikën hsitorike të shqipes dhe për ligjësitë a rregullsitë që vlejnë në të. Kështu, sado që e pranon se studimi e ndriçimi i këtij problemi ka ngarkesë politike, e cila jo pak e ka drejtuar në këtë punim, ngul këmbë që toponimet shqiptare, si: Shkodër, Durrës, Lesh, Vlorë, etj.[5] kanë marrë formën e sotme, falë vetëm ndërmjetësimit të elementit sllav, i cili, madje është dhe sipëror. Në këtë vijë, ai kërkon edhe ndihmën e etimologjive të ndryshme popullore, siç janë Bojana për Bunën dhe Poljana për Pojanin (< Apollonia). Prandaj, shkrimi i tij, sikundër edhe ata të paraardhësve të tij, mund të thuhet se nuk meriton as respektin më të vogël shkencor.
Duke u nisur nga mendimi se fjalët e fondit indoevropian të shqipes dallohen për kalimin e grupit i.e. *sk- në h[6], ai nxjerr të diskutueshme, duke përkrahur mendimin e Joklit, kalimin Scodra > Shkodra. Kalimi i grupit i.e. *sk në h i takon, si vëren Çabej, periudhës parahistorike të shqipes dhe, si çdo ligj fonetik, edhe ky kalim ka pushuar së vepruari në këtë periudhë, prandaj të ngulësh këmbë që ai të vlejë përgjithmonë, është sikur të kërkosh ad absurdum që ai të përsëritet ose që marrëdhëniet, ta zëmë skllavopronare, të vlejnë edhe për shoqërinë e sotme!

Reflektimi i grupit konsonantik i.e. *sk në h

Në historinë e gjuhës shqipe, sidomos për periudhën e saj parahistorike, indoevropiane, një rëndësi më vete ka reflektimi i grupit konsonantik i.e. *sk në h. Këtë dukuri e vuri re së pari Dh. Kamarda, duke e krahasuar foljen cognosco të latinishtes dhe gignosko të greqishtes me njoh të shqipes. Këtij tipi të foljeve kujtojmë se u bashkohen semantikisht dhe fonetikisht edhe ngroh e shqipes (khs. lat. calesco “idem”), shoh me kuptimin edhe “çmoj, konsideroj” : e shoh të udhës ta bëjë një punë “çmoj, konsideroj ta bëjë një punë” (khs. lat. videsco me të njëjtat kuptime si në shqipen, khs. dhe gjerm. sehen dhe ang. seen), ftoh (lat. frigesco) — që të gjitha këto folje inkoative, që tregojnë fillimin e veprimit.
Ky ndërrim vihet re dhe te ah-u: gr. oksya “ah”, nord. e vj. askr “frashër”. Sipas Çabejt, kushtet e reflektimit të këtij grupi i.e. i caktoi më për së afërmi N. Jokli: s+k velare përpara një vokali të çelët (e, i) dha ç në fjalët si çel: lit. skelui skilti “çaj”; i çalë: gr. skolios “idem”, përpara një vokali të mbyllët (a, o, u) dha h[7].
Por, ne do të përqafonim më parë mendimin e Pedersenit, të Bryknerit, etj., të përkrahur edhe nga P. Skoku se ky grup, me s-në e parë shumë të paqëndrueshme dha gjithmonë h, pos atëherë kur ra s-ja, e dha, natyrisht, ç (po edhe q), si vërtetojnë shembujt e shumtë në gjuhët balto-sllave e shqipe.
Se grupi i lashtë konsonantik i.e. *sk dha në shqipen h, ashtu si dhe në gjuhët balto-sllave, mendojmë se flet shumë edhe folja (h)eci (khs. srbrk. hoditi), që janë në lidhje gjinie të lashtë me lat. scendere (khs. descendere “zbres”, ascendere “ngjitem, hip”) dhe me gr. skedannumi “shpërndahet”, ku e ka burimin dhe ndërkombëtarizmi skandalon (shq. shkandull < lat. scandalum).....


http://www.zemrashqiptare.net/news/id-4 ... imeve.html
User avatar
Orakulli
Star Member
Star Member
Posts: 609
Joined: Sun Jun 14, 2009 5:40 am
Gender: Male
Location: USA

Re: Etimilogji e fjaleve...

#1301

Post by Orakulli »

Shqiptaret jo vetem jane autotoktone, ne token tone, te cilen po e the eshte nje test per te testuar armiqte me shpirt te kultures se shqiptareve, por jane me shume se aq.
Analizoni vetm kete njesi dhe do te kuptoni mashtrimin e madh gjuhesor:kyphosis
Origin:
1840–50; < Greek kȳ́phōsis a hunched state, equivalent to kȳph ( ós ) humpbacked + -ōsis -osis

Kurrizi na behet i perkulur, dhe na del gungac ne gund.
E njeta gje eshte bere me historine. Gungacet dhe gagacet xheloze e kane shkruar ate.
Image
User avatar
Strokulli
Poster Grande Member
Poster Grande Member
Posts: 237
Joined: Fri Oct 29, 2010 12:37 am
Gender: Male
Location: Albanìa/Arbani

Re: Etimilogji e fjaleve...

#1302

Post by Strokulli »

Jetitë? The 'Εtimology?

ον, το, të-jetëtë-itë, të-ndodhurë-itë, të-gjënturë-itë; e-bënë-a
τα όvτα, të-jeta-të, të-mirra-të
τω όvτι, me të-jetë, me të-jeta, me të-vërteta
όντας, όντες, me të-jetë
οντότης, η, të-ndodhurë-itë, të-gjënturë-itë, të-bënë-të, jetësìrë-a, të-jetë-të,-itë.
όντως, jetisht, vërtetazë, me të-vërteta.

Ndë disa katunde të Morèsë kû ende jesin të arbarorë pleqë (që, ndë farë të farës, trimërisht e ruojtën të folunë (ma se ma, djerjé ndë viëtin 1821) gljuhen e t'tynevet etën, që kje një mbetje e së mesjetares çamërishte), si ç'na dëshmon një arbaror nga Hidra: me të JETË ose JETISHT = me të vërtetë, pra e jeta = e vërteta. Kja fjalë ashtë bjerrunë ndë të folmet e tjera. Le t'a marrnjëm n'fill. E vërteta ashtë thalbi i gjâs, për ashtu, ashtë të-kjânë-të ase kjânësíra, që i thonë angl. 'the essence' që ndërlidhet me foljen jësh' «sh'-sht» êshtë, andaj edhe lidhet me foljen âm ose jam, me kjâ_në ose të je_sh, ase, ndë një formë ma të herëme, e je_të [krh. dhe të jap:hesh, të je:hesh » të je'sh dhe të jes:njësh e me jetë (me mbêtë), dhe e bë-ta, e bë-na, e-bë-ma, e bë-ra dhe me ba «» të ba-njësh » të ba-jsh » të ba-'sh, dhe tj.]. Pra ka mândësí që e jeta (e vërteta) të jetë atâ që ashtë ndë kjanësí të gjâsë, që mand t'a themë adhe ndryshej e ma thjesht si: atâ që jê-shtë, ê-shtë (kû -sht thekson edhe mâ të kjanëthit e foljes). Si a thonjshin helenet e herëm "të vërtetës", "vereverte, i vërtetë"? Lë t'a shohnjëm: ἐτήτυμος "true", ἔτυμος "true, genuine", ἐτεός , ά, όν (not found in masc.), A. true, genuine; II. ἐτεόν, as Adv., in truth, verily; 2. in Ar. (not in other Com.) interrog., really, indeed; 3. fem., ἐτεή, ἡ, reality; as Adv., in reality. Pra, mand të ketë të głarë se ndërlidhet me arbarishtën e jetë "e vertëtë", jetisht (vërtetazë), që si ç'thanjësh parthi, mând të jetë rrjedhunë n'foljes "me kjanë (të je:hesh)", te ku togu «jè» asht njyjëtuom me hûnn si «ê»: pra, me të êtë dhe elenishtja płake ἐτεός "true". N'këhâ u rruodh fjala the etymology: "Se denomina etimología del griego ἐτυμολογία, compuesto a su vez por ἔτυμος («verdadero, genuino») y -λογία ('-logía', «tratado, estudio»), al estudio del origen de las palabras, cuándo son incorporadas a un idioma, de qué fuente, y cómo su forma y significado han cambiado". Eτυμολογία âshtë e êtë-a (e vërtetë-a), kjanësíra e fjales, si gr. ἔτυμος mând të tërtonjim fare leht edhe i jetem, i êtëm (i vërtetem) me përapashtesën -ëm. Dok-het tarrlabuq (lâmbsh) puna, e shpesh kështuo ka me iu ndŷm, porse s'e humpnë kurraj fillin. Ndërkaqa, e vërteta ndë arbarisht shprehet edhe me: û (ua, uo) dhe sht-û (ndajshtesa sht- i'a shton edhe mâ përcaktimin e jetësírës). Gjithë kjû mëndim u rruodh n'së kjanëshit të foljes jam. E sa u nket kësa-i, kam t'iu tham se kemë të benjëm me tri folje pakuer të lashta t'Arbarishtës: jâm, kâm, thâm « {Ja, Ka, Thâ}. E kaqëth. A asht Jetisht e vërtetë këta që sapo thanjësh, opor ashtë gabe e s'pasë kish pasë lidhje e jetë-a me ἐτεός? Këta thomani Jûo.
User avatar
Mallakastrioti
Galactic Member
Galactic Member
Posts: 2936
Joined: Thu Jul 23, 2009 4:23 pm
Gender: Male
Location: Italy
Contact:

Re: Etimilogji e fjaleve...

#1303

Post by Mallakastrioti »

Pjetër Mazreku(1584-16??)

He is the author an etymological dictionary of the Albanian language.

Mendoj se duhet kerkuar dhe sjell ketu ky fjalor etimologjik dhe analizuar ne nje menyre tjeter, ndryshe si eshte interpretuar prej gjuhetareve zyrtar!
Image
User avatar
bardus
Star Member
Star Member
Posts: 882
Joined: Mon Jan 30, 2012 3:44 pm
Gender: Male

Re: Etimilogji e fjaleve...

#1304

Post by bardus »

Strokulli wrote:Jetitë? The 'Εtimology?

ον, το, të-jetëtë-itë, të-ndodhurë-itë, të-gjënturë-itë; e-bënë-a
τα όvτα, të-jeta-të, të-mirra-të
τω όvτι, me të-jetë, me të-jeta, me të-vërteta
όντας, όντες, me të-jetë
οντότης, η, të-ndodhurë-itë, të-gjënturë-itë, të-bënë-të, jetësìrë-a, të-jetë-të,-itë.
όντως, jetisht, vërtetazë, me të-vërteta.

Ndë disa katunde të Morèsë kû ende jesin të arbarorë pleqë (që, ndë farë të farës, trimërisht e ruojtën të folunë (ma se ma, djerjé ndë viëtin 1821) gljuhen e t'tynevet etën, që kje një mbetje e së mesjetares çamërishte), si ç'na dëshmon një arbaror nga Hidra: me të JETË ose JETISHT = me të vërtetë, pra e jeta = e vërteta. Kja fjalë ashtë bjerrunë ndë të folmet e tjera. Le t'a marrnjëm n'fill. E vërteta ashtë thalbi i gjâs, për ashtu, ashtë të-kjânë-të ase kjânësíra, që i thonë angl. 'the essence' që ndërlidhet me foljen jësh' «sh'-sht» êshtë, andaj edhe lidhet me foljen âm ose jam, me kjâ_në ose të je_sh, ase, ndë një formë ma të herëme, e je_të [krh. dhe të jap:hesh, të je:hesh » të je'sh dhe të jes:njësh e me jetë (me mbêtë), dhe e bë-ta, e bë-na, e-bë-ma, e bë-ra dhe me ba «» të ba-njësh » të ba-jsh » të ba-'sh, dhe tj.]. Pra ka mândësí që e jeta (e vërteta) të jetë atâ që ashtë ndë kjanësí të gjâsë, që mand t'a themë adhe ndryshej e ma thjesht si: atâ që jê-shtë, ê-shtë (kû -sht thekson edhe mâ të kjanëthit e foljes). Si a thonjshin helenet e herëm "të vërtetës", "vereverte, i vërtetë"? Lë t'a shohnjëm: ἐτήτυμος "true", ἔτυμος "true, genuine", ἐτεός , ά, όν (not found in masc.), A. true, genuine; II. ἐτεόν, as Adv., in truth, verily; 2. in Ar. (not in other Com.) interrog., really, indeed; 3. fem., ἐτεή, ἡ, reality; as Adv., in reality. Pra, mand të ketë të głarë se ndërlidhet me arbarishtën e jetë "e vertëtë", jetisht (vërtetazë), që si ç'thanjësh parthi, mând të jetë rrjedhunë n'foljes "me kjanë (të je:hesh)", te ku togu «jè» asht njyjëtuom me hûnn si «ê»: pra, me të êtë dhe elenishtja płake ἐτεός "true". N'këhâ u rruodh fjala the etymology: "Se denomina etimología del griego ἐτυμολογία, compuesto a su vez por ἔτυμος («verdadero, genuino») y -λογία ('-logía', «tratado, estudio»), al estudio del origen de las palabras, cuándo son incorporadas a un idioma, de qué fuente, y cómo su forma y significado han cambiado". Eτυμολογία âshtë e êtë-a (e vërtetë-a), kjanësíra e fjales, si gr. ἔτυμος mând të tërtonjim fare leht edhe i jetem, i êtëm (i vërtetem) me përapashtesën -ëm. Dok-het tarrlabuq (lâmbsh) puna, e shpesh kështuo ka me iu ndŷm, porse s'e humpnë kurraj fillin. Ndërkaqa, e vërteta ndë arbarisht shprehet edhe me: û (ua, uo) dhe sht-û (ndajshtesa sht- i'a shton edhe mâ përcaktimin e jetësírës). Gjithë kjû mëndim u rruodh n'së kjanëshit të foljes jam. E sa u nket kësa-i, kam t'iu tham se kemë të benjëm me tri folje pakuer të lashta t'Arbarishtës: jâm, kâm, thâm « {Ja, Ka, Thâ}. E kaqëth. A asht Jetisht e vërtetë këta që sapo thanjësh, opor ashtë gabe e s'pasë kish pasë lidhje e jetë-a me ἐτεός? Këta thomani Jûo.

Strokull, shume interesant dhe bindes intepretimi qe ke bere per kete fjale te rralle 'JETË ose JETISHT = me të vërtetë' me ane te foljes jam dhe qe se kam degjuar ndonjehere.
Besoj ke te drejte ne barazimin me ἐτεός te greqishtes vjeter ' true, genuine' dhe ndoshta e njejte me sanskriten इत्था itthA ' really'.Nga ky aresyetim vertetohet se fjala jete,jetoj nuk vjen nga latinishtja aeta,eta sic thote Majeri.

Fjala ἔτυμος "true""true, genuine" ndoshta eshte rrenje tjeter .Ne kete komposite ἐτήτυμος "true" mund te jene dy fjale te ndryshme .Sa kam degjuar, shume te tjere e lidhin kete fjale me fjalen shqip hetoj = ἔτυμος "true".Mendimi im eshte se lidhet me fjalen cmim,vlere nqs pranojme y=i qe shpesh here ndodh. Fjala estimare latine thuhet vjen nga ek-timao gjithashtu format tjera ,ἀνατιμάω ,raise in price(cmim);ἐπιτίμιον ,value, price,'mbicmoj';πολυτιμία etj.high price.Megjithate mundet te mos jete e sakte .
User avatar
Strokulli
Poster Grande Member
Poster Grande Member
Posts: 237
Joined: Fri Oct 29, 2010 12:37 am
Gender: Male
Location: Albanìa/Arbani

Re: Etimilogji e fjaleve...

#1305

Post by Strokulli »

bardus wrote:
Strokulli wrote:Jetitë? The 'Εtimology?

ον, το, të-jetëtë-itë, të-ndodhurë-itë, të-gjënturë-itë; e-bënë-a
τα όvτα, të-jeta-të, të-mirra-të
τω όvτι, me të-jetë, me të-jeta, me të-vërteta
όντας, όντες, me të-jetë
οντότης, η, të-ndodhurë-itë, të-gjënturë-itë, të-bënë-të, jetësìrë-a, të-jetë-të,-itë.
όντως, jetisht, vërtetazë, me të-vërteta.

Strokull, shume interesant dhe bindes intepretimi qe ke bere per kete fjale te rralle 'JETË ose JETISHT = me të vërtetë' me ane te foljes jam dhe qe se kam degjuar ndonjehere.
Besoj ke te drejte ne barazimin me ἐτεός te greqishtes vjeter ' true, genuine' dhe ndoshta e njejte me sanskriten इत्था itthA 'really'. Fjala ἔτυμος "true""true, genuine" ndoshta eshte rrenje tjeter .Ne kete komposite ἐτήτυμος "true" mund te jene dy fjale te ndryshme. Sa kam degjuar, shume te tjere e lidhin kete fjale me fjalen shqip hetoj = ἔτυμος "true".
Mand të ishte një gabë, por un panjsh këta:

arb. të jetë-të, me të-jetë, jetisht

ἐτ_ήτυμος "true",
ἔτ_υμος "true, genuine",
ἐτ_εός , ά, όν "true, genuine"
ἐτ_εόν "in truth, verily; really, indeed"
ἐτ_εή, ἡ, "reality as adv."
(të tâna ndë të niëjtën çerdhe me të njëjtën rranjë et- përmpi të vërtetnë).

Sa i nket foljes me hetuo, s'e di, kam mbëhí t'a hetonj ma ;), por s'ô e m'ndjet se "e vërteta" po ka lidhje të dërekjt me "me kërkuo me gjetë a me zbëluo ndogja".

Mirë mpë punë, shokth.
Post Reply

Return to “Linguistikë”